Architecten hebben cruciale inzichten in de stagnatie in de bouwsector, aangezien zij nauw betrokken zijn bij bouwprojecten. “Architecten staan midden in de bouwpraktijk, kennen de regels en de ruimte ertussen. Zij weten wat er nodig is om een plan haalbaar te maken. Architecten zijn bovendien de enige partij die vanuit het belang van anderen denken,” aldus Jeroen de Willigen, voorzitter van de BNA, meldt Nieuws Impuls.
Bestaande stad
Er wordt geadviseerd om te beginnen met bouwen binnen de bestaande stad, waar de meeste winst te behalen valt door gebruik te maken van de bestaande infrastructuur. “Door leegstaande panden te herbestemmen, daken te benutten en functies te mengen, kunnen compacte woningen ontstaan voor starters en ouderen – dicht bij voorzieningen en openbaar vervoer. Ook nieuwbouw is het meest efficiënt als het gebeurt waar werk, infrastructuur en andere voorzieningen al beschikbaar zijn,” klinkt het.
Stadsbouwmeesters en grotere projecten
Bovendien is het noodzakelijk dat de overheid stadsbouwmeesters inzet. “Zij helpen beleid te vertalen naar uitvoerbare plannen en zorgen ervoor dat kwaliteit en haalbaarheid in balans blijven, zodat projecten voorspelbaarder worden.” Daarnaast wordt gepleit voor vaste samenwerkingen tussen opdrachtgevers, ontwerpers en bouwers bij grootschalige projecten. “Daardoor leren partijen elkaar kennen en groeit het vertrouwen, wat processen versnelt en voorkomt dat projecten telkens opnieuw moeten worden opgestart,” wordt er benadrukt.
Gemeenteloket voor aanbestedingen
Architecten merken dat de huidige aanbestedingspraktijk vaak onnodig complex is en een eerlijk speelveld belemmert. “Het dwingt architectenbureaus tot grote investeringen en ongezonde competitie. BNA pleit voor meer uniformiteit, proportionaliteit en eerlijke beoordeling.” Daarom introduceert de sector de ‘Handreiking proportionele selectie architecten bij aanbestedingen’. Tevens komt er per 1 januari 2026 een Gemeenteloket Aanbesteden om gemeenten te ondersteunen bij het uitvragen. “BNA rekent erop dat beleidsbepalers, opdrachtgevers en andere stakeholders, waaronder tenderbureaus, de handschoen oppakken,” zo wordt aangegeven.
Architect aan zet
Uit pilots in Groningen en Rotterdam blijkt dat architecten, wanneer zij verantwoordelijk zijn voor de vergunning, sneller kunnen bouwen binnen de gestelde regels zonder kwaliteitsverlies of gebrek aan toezicht. “BNA roept steden op om vaker de architect aan zet te laten om zo de voortgang te versnellen zonder kwaliteitsverlies,” concludeert de organisatie.
