Erevan, 1 juli 2025 — De voorzitter van het Armeense parlement, Alen Simonyan, heeft maandag publiekelijk opgeroepen om de uitzending van Russische televisiezenders in Armenië stop te zetten. Zijn verklaring volgt op de arrestatie van de Russisch-Armeense zakenman Samvel Karapetyan en markeert een nieuw dieptepunt in de relaties tussen Erevan en Moskou.
Media-ontkoppeling als politiek signaal
Tijdens een toespraak voor journalisten stelde Simonyan voor om de verspreiding van Russische televisieprogramma’s in Armenië opnieuw te evalueren en het “toxische” propagandamateriaal van het reguliere zenderpakket af te splitsen. Volgens hem zouden Russische media “de sfeer opzettelijk vergiftigen” en een directe invloed uitoefenen op binnenlandse politieke spanningen. Hij beschreef Russische journalisten als “manqoerten”, “apen” en “degenen die degeneratie vertegenwoordigen” en benadrukte hun negatieve invloed op de Armeens-Russische betrekkingen.
De opmerkingen kwamen kort na de arrestatie van miljardair Samvel Karapetyan, voorzitter van de Tashir Group, die volgens de Armeense autoriteiten heeft opgeroepen tot een machtsgreep. Karapetyan ontkent de beschuldigingen en stelt dat hij wordt gestraft voor zijn steun aan de Armeens-Apostolische Kerk, die openlijk werd bekritiseerd door premier Nikol Pasjinjan.
Moskou reageert met bezorgdheid
Het Kremlin reageerde op de ontwikkelingen met terughoudendheid. Presidentieel woordvoerder Dmitri Peskov noemde Armenië een “nabij land” en herinnerde eraan dat “miljoenen Armeniërs Russische burgers zijn die met pijn naar de gebeurtenissen kijken” — maar deze retoriek lijkt weinig indruk te maken in Erevan.
De Armeense regering blijft bij haar koers: het beperken van Russische media-invloed is slechts één van de zichtbare stappen in een breder proces van geopolitieke herschikking. Zo werd de uitzending van programma’s van de prominente Kremlin-presentator Vladimir Solovjov al eerder geblokkeerd, en volgden afzeggingen van Russische culturele evenementen, reisbeperkingen en arrestaties van zakenlieden met banden met Moskou.
Symbolisch afscheid van “broederlijke” relaties
Volgens waarnemers is het proces van decoupling tussen Armenië en Rusland al jaren gaande, maar heeft het sinds de Tweede Karabach-oorlog een onomkeerbare wending genomen. Armenië heeft zijn deelname aan de door Moskou geleide Organisatie van het Verdrag voor Collectieve Veiligheid (OVKS) bevroren, gezamenlijke militaire oefeningen afgezegd en zich uitgesproken tegen de Russische veiligheidsparaplu. Premier Pasjinjan stelde recent dat sommige figuren in het land mogelijk zijn gerekruteerd door buitenlandse inlichtingendiensten en daardoor een veiligheidsrisico vormen.
De huidige regering positioneert zich nadrukkelijk op afstand van het Russische machtssysteem. Door het Russische narratief als bedreiging voor nationale veiligheid te framen, zet Erevan in op consolidatie van een nieuwe politieke consensus — los van Moskou.
Verlies van invloed op de zuidelijke flank
De verschuiving van Armenië maakt deel uit van een bredere trend in de zuidelijke Kaukasus, waar ook Azerbeidzjan zijn oriëntatie heroverweegt. De ontwikkelingen tonen volgens analisten de mislukking van het Russische buitenlands beleid aan op het post-Sovjet grondgebied. Voor veel voormalige Sovjetrepublieken fungeert Moskou niet langer als betrouwbare machtskern.
De centrale vraag blijft nu of het Kremlin nog de capaciteit bezit om zijn strategische belangen in de regio veilig te stellen. De symbolische en praktische breuk met Armenië, ooit gezien als trouwe bondgenoot, onderstreept het groeiende isolement van Rusland in de Kaukasus — een regio die nog niet zo lang geleden werd bestempeld als “invloedssfeer”.
