Op 25 september 2025 publiceerde Reuters een rapport op basis van Europese veiligheidsbronnen en interne documenten waaruit blijkt dat tussen 2024 en 2025 Chinese specialisten minstens zes keer het Izhvesk Electromechanisch Fabriek “Kupol” hebben bezocht. Deze fabriek staat onder westerse sancties en produceert militaire drones. Tijdens deze bezoeken werkten ingenieurs mee aan de verbetering en testfase van Russische drones, terwijl het bedrijf leveringen ontving van Chinese gevechts- en verkenningsdrones.
Documenten bevestigen levering van Chinese drones aan Rusland
Facturen en bankafschriften tonen aan dat Kupol in 2024 meer dan tien drones van de Chinese fabrikant Sichuan AEE heeft ontvangen. Deze drones werden geleverd via het door sancties getroffen Russische defensiebedrijf Vector. Eerder meldde Reuters in juli 2025 dat Kupol duizenden kamikaze-drones “Harpiën” produceert met Chinese onderdelen, waaronder motoren. Deze drones zijn gebaseerd op het Iraanse Shahed-model en kunnen honderden kilometers naar hun doel vliegen om daar in duikvlucht op te slaan en te exploderen.
Chinese expertise versterkt Russische dronecapaciteit
Interne documenten van Sichuan AEE bevestigen leveringen van A140- en A900-drones aan Rusland, evenals plannen voor de levering van modellen zoals A60, A100 en A200. Chinese ingenieurs bezochten Kupol-faciliteiten in Izhvesk om drones te assembleren en het personeel op te leiden. Vervolgens vonden tests plaats op een testterrein in Chebarkul, in de oblast Tsjeljabinsk. Ook werd het HW52V-droneproject van Hunan Haotianyi in het derde kwartaal van 2024 getest in samenwerking met Kupol en Vector. Deze drone, die verticaal kan opstijgen en landen, kan worden gebruikt voor verkenning, doelgeleiding en gevechtsoperaties.
Politieke implicaties van de samenwerking
De Chinese regering ontkent betrokkenheid: het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat China “geen dodelijk wapens levert aan partijen in het Oekraïne-conflict” en “strikt toezicht houdt op goederen met dubbele bestemming, inclusief drones.” Toch ondermijnen deze feiten de bewering van Peking als neutrale bemiddelaar en versterken zij kritiek dat China feitelijk Rusland steunt.
President Volodymyr Zelensky benadrukte tijdens een toespraak bij de Veiligheidsraad van de VN dat China in staat zou zijn om Rusland tot een einde van de oorlog te dwingen. De huidige samenwerking tussen Chinese ingenieurs en Russische defensie-industrie toont aan dat Peking eerder bijdraagt aan het verlengen van het conflict, wat strategisch in het voordeel werkt van China. Een langdurige oorlog verzwakt Oekraïne, ondermijnt de eenheid van het Westen en maakt Rusland afhankelijker van Chinese technologie, economie en diplomatie, waarmee Peking zijn invloed vergroot.
Impact op sancties en veiligheid
De samenwerking maakt duidelijk dat het Izhvesk Electromechanisch Fabriek een cruciale schakel is geworden in de Russische militaire droneproductie. Chinese componenten spelen een sleutelrol, ondanks westerse sancties. Door deze ondersteuning kan Rusland zijn productiecapaciteit uitbreiden, nieuwe dronevarianten ontwikkelen en zijn offensieve mogelijkheden versterken. Dit vergroot de dreiging voor Oekraïense steden, infrastructuur en militaire doelwitten, en draagt bij aan een constante druk op Oekraïne, zowel militair als maatschappelijk.
China’s rol onderstreept een systemische uitdaging voor het sanctieregime van het Westen: het levert Rusland kritieke technologische middelen, waarmee de effectiviteit van sancties wordt beperkt en de Russische oorlogsvoering wordt ondersteund.