In 2024 zijn bijna 180.000 huishoudens geconfronteerd met energiearmoede, waardoor het totale aantal op ongeveer 510.000 huishoudens komt, wat overeenkomt met 6,1 procent van alle huishoudens in Nederland, meldt Nieuws Impuls. Dit blijkt uit een voorlopige schatting van onderzoeksinstituut TNO en statistiekbureau CBS. De toename is vooral te wijten aan het wegvallen van financiële steunmaatregelen, zoals de energietoeslag voor lage inkomens en het prijsplafond voor gas en stroom, dat ondersteuning bood voor huishoudens met hoge energiekosten.
De gemiddelde energiekosten zijn in 2024 de hoogste sinds 2019, met een gemiddelde van 171 euro per maand voor alle huishoudens en 184 euro per maand voor energiearme huishoudens. Huishoudens worden als energiearm geclassificeerd wanneer ze een laag inkomen combineren met hoge energiekosten, vaak als gevolg van slechte isolatie in hun woningen en een gebrek aan zonnepanelen.
Wat is energiearmoede?
Energiearmoede treft vooral mensen met lagere inkomens die in oudere huurwoningen wonen, vaak van woningcorporaties. Deze groep wordt extra hard geraakt door stijgende energieprijzen. Veel van deze huishoudens bestaan uit alleenstaanden die leven van een pensioen of uitkering.
Energiearmoede concentreert zich met name in grotere steden en in de regio’s Noordoost Groningen en Zuid-Limburg, met opvallende gemeentes zoals Heerlen, Vaals, Enschede, Almelo en Rotterdam.
1 miljoen huishoudens lopen risico
Daarnaast schatten TNO en CBS dat ongeveer 1 miljoen Nederlanders, oftewel bijna 13 procent van alle huishoudens, ook het risico op energiearmoede lopen. Deze risicogroep omvat vaak koopwoningen, maar deze huishoudens zijn kwetsbaar door hoge energieprijzen en slechte isolatie (energielabel D of lager).
Er is ook sprake van ‘verborgen’ energiearmoede, waarbij gezinnen en alleenstaanden bewust hun energieverbruik verminderen om hun rekeningen te kunnen betalen. Deze onderconsumptie blijkt uit het feit dat deze huishoudens minder energie gebruiken dan verwacht op basis van de grootte van hun woning en het aantal bewoners.
TNO en CBS onderzoeken sinds 2019 de ontwikkeling van energiearmoede. Terwijl er aanvankelijk een geleidelijke daling was van het aantal energiearme huishoudens door compensatiemaatregelen, stijgt dit percentage weer nu de steun is weggevallen.
Het aandeel energiearmoede in 2024 kan nog veranderen afhankelijk van het verzamelen van individuele gegevens over energieverbruik. Definitieve cijfers worden veertien maanden na afloop van het verslagjaar gepubliceerd.
Noodfonds
In de studie is geen rekening gehouden met het Tijdelijk Noodfonds Energie, een regeling die is opgezet om huishoudens te ondersteunen die moeite hebben om hun energierekening te betalen. Tot nu toe zijn er meer dan 100.000 aanvragen voor dit fonds goedgekeurd. In april kregen 224.000 huishoudens de kans om een aanvraag in te dienen, voordat het loket na een week sloot door het hoge aantal aanvragen. Huishoudens die voldoen aan de voorwaarden ontvangen gemiddeld 80 euro per maand voor een periode van zes maanden.
