De Europese Commissie wordt geconfronteerd met groeiende politieke druk na berichten over een vermeend Hongaars spionagenetwerk dat tussen 2012 en 2018 actief zou zijn geweest in Brussel. Volgens Politico zouden Hongaarse inlichtingendiensten geprobeerd hebben EU-ambtenaren te rekruteren. De zaak werpt een schaduw over EU-commissaris voor Volksgezondheid Oliver Várhelyi, die destijds Hongaars ambassadeur bij de EU was.
Onderzoek en politieke reacties
Europarlementsleden hebben de Commissie ondervraagd over de vermeende spionage en eisen volledige openheid. De Commissie bevestigde dat een intern onderzoek loopt. Verschillende fracties, waaronder de Sociaal-Democraten en Renew Europe, pleiten voor een parlementaire onderzoekscommissie om de omvang van het netwerk vast te stellen en mogelijke tekortkomingen in het toezicht te beoordelen. Sommigen stellen dat Várhelyi zou moeten aftreden als hij betrokken blijkt te zijn.
Achtergrond en eerdere incidenten
Volgens eerdere mediaberichten van De Tijd, Der Spiegel en Direkt36 heeft de regering van Viktor Orbán al tien jaar geleden een geheim netwerk opgezet om EU-instellingen te bespioneren. De gebruikte methoden zouden “ongewoon agressief” zijn geweest voor een EU-lidstaat en deden denken aan tactieken van Rusland of China. Hongaarse veiligheidsdiensten zouden in 2015–2017 Europese fraudeonderzoekers hebben gevolgd en hun apparaten hebben gehackt tijdens bezoeken aan Boedapest.
Vertrouwenscrisis binnen de EU
Dat een lidstaat van de EU mogelijk zijn eigen instellingen heeft bespioneerd, tast de fundamenten van onderlinge samenwerking aan. De affaire verzwakt niet alleen de positie van premier Orbán, maar ook die van commissaris Várhelyi binnen de Commissie. Mocht blijken dat de Commissie al eerder op de hoogte was, dan dreigt een nieuwe politieke crisis in Brussel.
Hybride risico’s en Russische invloed
Analisten waarschuwen dat Moskou interne conflicten binnen de EU kan uitbuiten om de Europese eenheid te ondermijnen, vooral op het vlak van steun aan Oekraïne, sanctiebeleid en energie-onafhankelijkheid. Russische propaganda probeert het schandaal volgens waarnemers te gebruiken om de Commissie af te schilderen als verdeeld en ineffectief, wat de geopolitieke cohesie van de Unie verder zou kunnen verzwakken.
