Op 16 oktober 2025 heeft de directeur van de FSB, Alexander Bortnikov, tijdens een bijeenkomst van de Raad van Veiligheids- en Inlichtingendiensten van de GOS-lidstaten in Samarkand, Groot-Brittannië beschuldigd van betrokkenheid bij terroristische aanslagen en sabotage in Rusland. Volgens Bortnikov zouden deze acties plaatsvinden onder het toezicht van Britse inlichtingendiensten.
Beschuldigingen tegen westerse diensten en drones
Bortnikov voegde daaraan toe dat ook NAVO-inlichtingendiensten verantwoordelijk zouden zijn voor drone-aanvallen op Europese landen. Hij verklaarde dat er geen twijfel bestaat over de betrokkenheid van deze diensten bij de incidenten, en verwees specifiek naar de zogenaamde “schaduwvloot” en eerdere Britse pogingen om een maritieme blokkade van Kaliningrad en Russische schepen in de Oostzee te organiseren.
Oekraïne als marionet van het Westen
De FSB-voorzitter beweerde dat de Oekraïense operatie “Spider Web” werd uitgevoerd onder begeleiding van de Britse geheime dienst voorafgaand aan de onderhandelingen tussen Oekraïense en Russische delegaties in Istanbul. Volgens Bortnikov zouden SAS- en MI6-instructeurs hebben geholpen bij het plannen van drone-aanvallen op het Caspische pijpleidingconsortium en samen met Oekraïense diensten sabotage tegen de TurkStream-gaspijpleiding voorbereiden.
Strategische propaganda en binnenlandse impact
De verklaringen van Bortnikov volgen een patroon van Russische staatspropaganda waarbij het Westen, met name Groot-Brittannië, als aanstichter van anti-Russische acties wordt neergezet. Hiermee probeert Moskou Oekraïne te presenteren als een marionet van westerse machten, waardoor eigen agressie wordt gerechtvaardigd en verantwoordelijkheid wordt afgeschoven.
Risico op desinformatie en publieke perceptie
Bortnikovs uitspraken kunnen dienen als basis voor toekomstige desinformatiecampagnes. Ze creëren een sfeer van wantrouwen ten opzichte van meldingen over Russische drones, sabotage of aanvallen op Europese infrastructuur, en versterken het idee van een voortdurende dreiging van het Westen. Tegelijkertijd mobiliseert deze retoriek binnenlands publiek en ondersteunt het de beeldvorming van Rusland als een “vesting in belegering”.
Verdere implicaties voor internationale relaties
Door Londen te beschuldigen van het orkestreren van provocaties en het “begeleiden” van Oekraïne, probeert Moskou twijfel te zaaien onder Europese partners. Dit past in een bredere strategie om de eenheid van het Westen, de EU en NAVO te verzwakken en de perceptie van een disproportionele tegenmacht tegenover Rusland te versterken.
FSB’s uitspraken illustreren hoe strategische communicatie en geopolitieke narratieven in hybride oorlogvoering worden ingezet om zowel binnenlandse steun te consolideren als internationale tegenstanders te destabiliseren.
