De crisisopvang sluit als eerste afdelingen wanneer het personeelstekort oploopt. Dit leidt tot een opnamestop voor thuiswonende (ernstig) gehandicapte mensen die dringend zorg nodig hebben, wat resulteert in schrijnende situaties, aldus Theo van Uum van de branchevereniging. Crisisopvang wordt steeds schaarser in de zorg.
Noodzakelijke zorg blijft beschikbaar
De situatie is er niet beter op geworden, met alarmerende tekorten op reguliere afdelingen, vooral binnen de complexe gehandicaptenzorg. Dit blijkt onder andere bij de Hartekamp Groep, waar Jasper, de zoon van Mirjam Kinneging, woont.
Jasper heeft intensieve zorg en een lage ontwikkelingsleeftijd. “De wereld is heel onveilig voor hem. Hij kan de wereld ook slecht duiden en heeft altijd nabijheid van een bekend persoon nodig die hem uitleg geeft,” aldus Kinneging.
Kinneging stelt dat cliënten wel de noodzakelijke zorg krijgen, zoals eten en naar bed gaan. Echter, essentiële activiteiten zoals naar buiten gaan, wat cruciaal is, worden verwaarloosd.
De Hartekamp Groep is niet de enige zorginstelling die met deze problemen kampt. Veertien organisaties in de gehandicaptenzorg luidden vorige maand de noodklok. Daarnaast is het aantal openstaande vacatures in de gehandicaptenzorg de afgelopen jaren sterk toegenomen. In het tweede kwartaal van 2025 stonden er 9.350 vacatures open, het hoogste aantal sinds het CBS in 2018 begon met registreren.
De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) voorspelt dat het personeelstekort niet zal afnemen. “We verwachten dat dit oploopt tot 33.400 in 2033,” waarschuwt zij.
Volgens de VGN zijn er meerdere oorzaken voor het personeelstekort, waaronder vergrijzing, groter aanbod van zorg en het dalende interesse in de opleiding voor de gehandicaptenzorg.
Beperkingen voor zzp’ers
Sinds dit jaar is het voor zorginstellingen ook lastiger om zzp’ers in te zetten. Dit is het gevolg van de wet DBA, die schijnzelfstandigheid wil tegengaan. Veel zelfstandigen willen echter geen vast dienstverband en geven de voorkeur aan flexibiliteit in hun werk.
De Hartekamp Groep heeft de wet DBA geaccepteerd en probeert zzp’ers die nu niet kunnen werken, te vervangen. Slechts 10 van de 180 zzp’ers hebben het aanbod voor een vast dienstverband geaccepteerd, vaak vanwege afstandsproblemen.
Onbekend blijft wat de zzp’ers die het aanbod afwezen, nu doen.
Schrijnende gevolgen
Aanvullend worden er vaker uitzendkrachten ingezet en medewerkers wordt gevraagd om extra uren te draaien. “Contracten zijn uitgebreid voor wie wil en kan. Het probleem is dat de zorg die je moet leveren daardoor in het geding komt, zeker met deze complexe doelgroep,” legt teammanager Mike van de Hartekamp Groep uit.
De crisisopvang is dus bijzonder kwetsbaar. De VGN bevestigt deze situatie: “Het is heel schrijnend, want dat betekent dat mensen de zorg niet krijgen die ze nodig hebben en soms in een thuissituatie moeten blijven waar ouders moeten zorgen voor hun zoon of dochter, terwijl dat echt niet meer gaat.”
