Gemeenten verhogen uitgaven voor veiligheid met 40 procent
Gemeenten hebben hun uitgaven voor veiligheid in de afgelopen jaren aanzienlijk verhoogd. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de lasten op dit beleidsterrein in een periode van vijf jaar met ongeveer 40 procent gestegen, meldt Nieuws Impuls.
Deze verhoging omvat onder andere rampenbeheer, brandweer en toezicht op de openbare orde en handhaving. In 2018 gaven gemeenten ongeveer €1,8 miljard uit aan deze zaken. Tegen 2023, het meest recente jaar waarvoor CBS gegevens beschikbaar heeft, was dit bedrag gestegen naar bijna €2,6 miljard.
De scherpe stijging kan deels worden verklaard door het grote aantal handhavers dat tussen 2018 en 2023 door verschillende grote gemeenten is ingehuurd. Ook de schadevergoeding voor aardbevingsschade in Groningen speelt een rol, wat de veiligheidskosten voor gemeenten in die provincie opvoert.
Bovendien zijn gemeenten meer zelf taken gaan uitvoeren in plaats van via gezamenlijke regelingen, zoals veiligheidsregio’s. Wat betreft veiligheid stegen de uitgaven voor gezamenlijke regelingen slechts met 32 procent naar €1,4 miljard.
Deze trend is ook zichtbaar in andere beleidsterreinen. Gemeenten gaven in 2024 meer dan 55 procent meer uit dan in 2017. De uitgaven voor gezamenlijke regelingen, inclusief veiligheidsregio’s en de gemeentelijke gezondheidsdiensten (GGDs), stegen in dezelfde periode met slechts 23 procent.
Volgens CBS komt dit verschil door de verschuiving van taken naar gemeenten. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld de beoordeling en uitbetaling van bijstandsuitkeringen.
Slechts in 2020 en 2021 was het totaalbeeld anders. In die jaren lagen de uitgaven van de GGDs en veiligheidsregio’s tijdelijk veel hoger door de coronaviruspandemie.