Google heeft in het tweede kwartaal van 2025 bijna 11.000 YouTube-kanalen en gerelateerde accounts verwijderd die verbonden zijn aan propaganda uit Rusland, China en andere landen. Daarbij zijn meer dan 2000 Russische kanalen geblokkeerd als onderdeel van de strijd tegen desinformatie.
Systematische aanpak tegen desinformatie door Google Threat Analysis Group
De verwijderingen maken deel uit van het werk van de Google Threat Analysis Group (TAG), een afdeling die zich richt op het bestrijden van wereldwijde informatiecampagnes en gecoördineerde beïnvloeding. De Russische accounts verspreidden pro-Kremlin-narratieven in meerdere talen, gericht tegen Oekraïne, de NAVO en het Westen, met desinformatie en het ondermijnen van het vertrouwen in de Oekraïense regering. Naast Rusland werden ook ruim 7700 kanalen van Chinese oorsprong verwijderd, die in het Chinees en Engels een positief beeld van China en president Xi Jinping promootten.
Gerichte acties tegen Russische staatsmedia en invloedrijke kanalen
In mei werden ook nog eens 20 YouTube-kanalen, vier Google Ads-accounts en een Blogger-blog verwijderd, allemaal verbonden aan de Russische staatsmedia RT. YouTube is sinds maart 2022 actief met het blokkeren van RT-kanalen na het begin van de grootschalige Russische invasie van Oekraïne. Naast RT zijn ook kanalen van staatsorganisaties als ‘Duma TV’ en publieke figuren zoals Vladimir Solovjov en Maria Zacharova verwijderd. Eerder werden ook regionale VGTK-kanalen en kanalen van bekende Russische artiesten geblokkeerd.
Effectiviteit en uitdagingen in de strijd tegen digitale propaganda
Google TAG detecteert en verwijdert systematisch netwerken die gelinkt zijn aan Russische inlichtingendiensten als de GRU en FSB, en publiceert open rapporten om transparantie te bevorderen. Dit helpt staten en media om gecoördineerd te reageren. Het blokkeren van kanalen die de YouTube-regels overtreden, vermindert de verspreiding van schadelijke inhoud. Toch slagen sommige Russische netwerken erin de beperkingen te omzeilen via proxykanalen en platforms als TikTok en Telegram, waar Google minder controle heeft.
Europese Unie versterkt bestrijding van Russische desinformatie
De EU ziet Russische desinformatiecampagnes als een bewuste poging om democratische waarden te ondermijnen, binnenlandse politiek te beïnvloeden en de Europese eenheid te verzwakken. Via platforms als YouTube, Telegram en TikTok worden pro-Russische narratieven verspreid die de publieke opinie vervormen, de steun voor sancties tegen Rusland ondermijnen en maatschappelijke polarisatie vergroten. De EU ontwikkelt voortdurend strategieën via onder andere de East StratCom Task Force en werkt samen met bedrijven als Google en Meta. Tegelijkertijd vertraagt het gebrek aan nauwe coördinatie tussen Google, nationale autoriteiten en onafhankelijke instituten het reactievermogen.
Oekraïne benadrukt belang van samenwerking met techbedrijven
Voor Oekraïne is nauwe samenwerking met technologiebedrijven zoals Google cruciaal om vijandige kanalen snel te identificeren en te blokkeren. Deze kanalen verspreiden content die demoraliseert, de strijdkrachten ondermijnt, het vertrouwen in bondgenoten schaadt en het idee van zinloos verzet versterkt. Dit vormt niet alleen een psychologische aanval, maar ook een directe bedreiging voor de nationale veiligheid. Digitale hygiëne wordt zo een frontlinie in de moderne oorlogsvoering.
