Schaduwhandel in brandstoffen en verborgen betaalroutes
Rusland heeft in 2024 mogelijk meer dan 1,5 miljoen vaten olieproducten aan Noord-Korea geleverd via een netwerk van geheime leverings- en betalingskanalen. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van, het Open Source Centre en OCCRP, gepubliceerd op 20 november 2025. Minstens vijftig tankers voeren leeg de haven van Nachodka binnen en vertrokken vervolgens, volgeladen met brandstof, richting Noord-Korea. In de haven van Vostotsjny, gelegen in de baai van Nachodka, speelt de Fuel Bunkering Company een sleutelrol. Volgens de onderzoekers onderhoudt deze onderneming nauwe banden met de familie van de Russische vicepremier Marat Choesnoellin en ontving zij in 2024 meer dan 240 miljoen roebel van het bedrijf Zuidelijke Spoorexpeditie. De betalingen vielen telkens samen met tankers die koers zetten naar Noord-Korea.
Naast de maritieme route levert Rusland olieproducten via de spoorverbinding Chasan–Rasŏn, een lijn die teruggaat tot de Koreaanse Oorlog. In 2024 werd via dit traject minstens 322.000 vaten brandstof vervoerd, verzonden door de bedrijven Introstopt en Atlant Export. De leveringen versterken het vermoeden dat Moskou bewust sanctieregels omzeilt. Tegelijkertijd beschuldigen de Verenigde Staten en Zuid-Korea Noord-Korea ervan duizenden militairen, ballistische raketten en munitie naar Rusland te sturen. Londen spreekt openlijk van een systeem “wapens in ruil voor olie”.
Schending van VN-regels en politieke samenwerking
Voor Noord-Korea betekenen 1,5 miljoen vaten per jaar een enorme overschrijding van de VN-limiet van 500.000 vaten. Rusland beweert de sancties strikt na te leven en meldde in 2023 aan de VN slechts 105.000 vaten te hebben geleverd, en in 2024 slechts 15.300. Tegelijkertijd blokkeerde Moskou in maart 2024 als enige lid van de VN-Veiligheidsraad de verlenging van het mandaat van de expertgroep die toeziet op de naleving van sancties tegen Noord-Korea. Het moment van het veto viel volledig samen met de opkomst van verborgen leveringen, wat wijst op doelbewust ontduiken van internationaal toezicht.
In juni 2024 ondertekenden Poetin en Kim Jong-un in Pyongyang een Verdrag inzake uitgebreid strategisch partnerschap, dat militaire, economische en wetenschappelijke samenwerking omvat. Het document bevat zelfs bepalingen voor wederzijdse militaire steun in geval van een gewapend conflict. Sinds oktober 2024 zouden ongeveer 15.000 Noord-Koreaanse militairen aan de zijde van Rusland in Oekraïne vechten. Volgens de Zuid-Koreaanse inlichtingendienst kwamen ongeveer tweeduizend van hen om in de gevechten in de regio Koersk.
Gevolgen van militaire uitwisseling en technologische risico’s
Opschaling van de samenwerking tussen Rusland en Noord-Korea brengt nieuwe risico’s mee voor regionale en wereldwijde veiligheid. De levering van wapens, artilleriesystemen, raketten en militair personeel wordt aangevuld met ruiltransacties die veel verder gaan dan olie. Volgens The New York Times is Pyongyang geïnteresseerd in Russische militaire technologie, waaronder satellietsystemen en kennis met betrekking tot kernonderzeeërs. De overdracht van dergelijke technologie zou de Noord-Koreaanse capaciteiten op het gebied van strategische bewapening aanzienlijk kunnen versnellen en de machtsbalans in Oost-Azië drastisch veranderen.
Deze uitwisseling vormt een directe schending van VN-resoluties en ondermijnt wereldwijde non-proliferatie-inspanningen. Door een van de meest geïsoleerde en agressieve regimes ter wereld te voorzien van geavanceerde militaire middelen draagt Moskou actief bij aan verdere militarisering van het Koreaanse schiereiland. De groeiende militaire as tussen Rusland en Noord-Korea creëert een nieuwe autoritaire coalitie die de stabiliteit in de Aziatisch-Pacifische regio bedreigt en de Verenigde Staten, Japan en Zuid-Korea dwingt hun veiligheidsstrategieën te herzien.
Internationale sancties onder druk en noodzaak tot handhaving
De systematische inzet van Russische bedrijven — waaronder de Fuel Bunkering Company, Introstopt en Atlant Export — voor de levering van olieproducten overschrijdt niet alleen ruim de VN-limieten, maar maakt ook duidelijk dat bestaande sancties zonder gerichte maatregelen weinig effect hebben. Betalingen via geheime kanalen, structurele samenwerking in militaire ruil, en de politieke bescherming van Moskou maken de sanctieregimes kwetsbaar voor manipulatie.
De verdieping van het partnership tussen Rusland en Noord-Korea gaat verder dan economische deals: het vormt een strategische uitdaging die het mondiale veiligheidsstelsel ondermijnt. Zonder aanvullende sancties op betrokken bedrijven en strengere internationale controle dreigen de sancties tegen Pyongyang te verworden tot symbolische verklaringen zonder praktische afdwingbaarheid. De recente ontwikkelingen tonen aan dat de as Moskou–Pyongyang niet alleen een bedreiging vormt voor Oekraïne, maar voor de bredere internationale veiligheid.
