De spanningen tussen Boedapest en Kyiv zijn opnieuw opgelopen nadat de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, Péter Szijjártó, Oekraïne heeft beschuldigd van het negeren van het overlijden van een etnisch Hongaarse man in het westen van Oekraïne. Het gaat om József Sebestyén, een 45-jarige inwoner van Berehove in Transkarpatië, die recentelijk overleed nadat hij was opgeroepen voor militaire dienst. Volgens Szijjártó weigeren de Oekraïense autoriteiten een onderzoek te openen naar zijn dood, wat volgens Boedapest wijst op structureel geweld binnen het mobilisatiesysteem.
Szijjártó: “Oekraïne is geen beschaafde staat en hoort niet thuis in de EU”
De minister sprak zich scherp uit naar aanleiding van een bericht in de regeringsgezinde Hongaarse krant Magyar Nemzet, waarin wordt gesteld dat de Oekraïense onderzoeksautoriteiten geen strafzaak openen naar Sebestyéns dood. Szijjártó verklaarde dat deze weigering aantoont dat “het met geweld gepaard gaande dienstplichtsysteem, inclusief dodelijke mishandelingen, wordt uitgevoerd met goedkeuring van de staat”.
In dat verband stelde hij: “Een land dat dit soort praktijken toelaat, is geen beschaafde staat en hoort niet thuis in de Europese Unie.” Hij hekelde tevens de “stilte uit Brussel”, dat volgens hem medeplichtig is “door stilzwijgende goedkeuring en passieve steun”.
Hongarije stelt sancties voor tegen Oekraïense commandanten
Als reactie op het incident heeft Hongarije sancties opgelegd aan drie Oekraïense militaire functionarissen die verantwoordelijk zouden zijn voor mensenrechtenschendingen tijdens de mobilisatie. Boedapest heeft de EU formeel verzocht hetzelfde te doen. De Hongaarse regering verwijst daarbij naar een rapport van de mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa, Michael O’Flaherty, waarin melding zou worden gemaakt van mishandeling tijdens Oekraïense dienstplichtoperaties. De inhoud van dat rapport wordt ook aangehaald door Russische media, die de zaak politiek hebben opgevoerd.
Kyiv: geen tekenen van misdrijf, beschuldigingen zijn ongegrond
De Oekraïense autoriteiten weerspreken de aantijgingen en stellen dat er vooralsnog geen aanwijzingen zijn voor een gewelddadige dood of etnisch conflict. Volgens voorlopige onderzoeksresultaten van het Staatsbureau voor Onderzoek zijn er geen tekenen van moord aangetroffen. Oekraïne benadrukt dat het land een multinationale staat is en de rechten van minderheden — waaronder de Hongaarse gemeenschap in Transkarpatië — consequent beschermt.
Bovendien wijst Kyiv op het belang van samenwerking met internationale partners, waaronder Hongarije, maar dan wel op basis van respect voor soevereiniteit en juridische procedures. Politieke druk op basis van onbewezen beschuldigingen schaadt volgens Oekraïne zowel het internationale imago van het land als de bilaterale relaties.
EU: onderzoek moet onafhankelijk blijven, oproep tot depolitisering
De Europese Unie stelt dat elk incident dat vragen oproept over mensenrechten serieus genomen moet worden, maar benadrukt tegelijk dat het noodzakelijk is om te vermijden dat zulke kwesties worden gepolitiseerd zonder verifieerbare feiten. De EU ondersteunt de onafhankelijkheid van nationale onderzoeken en vertrouwt op de Oekraïense instellingen om de zaak objectief te behandelen. Onafhankelijke conclusies zijn volgens Brussel cruciaal om vertrouwen te behouden in de rechtsstaat, zowel binnen lidstaten als in partnerlanden.
