China’s exportbeperkingen voor kritieke grondstoffen zijn een groeiende zorg voor Europa sinds hun invoering begin april. Met een wereldproductie van ongeveer 90 procent van deze essentiële materialen, heeft China een dominante machtspositie die landen onder druk zet. Recentelijk benadrukte de Chinese buitenlandminister Wang Yi tijdens een bezoek aan Brussel dat het standaardbeleid is om export te beperken als deze materialen ook voor militaire doeleinden kunnen worden gebruikt, meldt Nieuws Impuls.
De impact van deze beperkingen is aanzienlijk, vooral voor de Europese auto-industrie. De brancheorganisatie voor auto-toeleveranciers, CLEPA, meldde dat meerdere productielijnen stil zijn komen te liggen. Mercedes-Benz heeft al plannen aangekondigd om ‘buffers’ van zeldzame aardmetalen aan te leggen om toekomstige tekorten te voorkomen.
1. Wat zijn kritieke grondstoffen precies?
De Europese Unie beschouwt momenteel 34 metalen en mineralen als kritieke grondstoffen, onmisbaar voor de economie. Producten zoals auto’s, smartphones en andere elektronica zijn vaak vervaardigd met Chinese materialen. Op deze lijst staan onder andere wolfraam, dat bekend is om zijn hardheid en hittebestendigheid, en veelvuldig wordt gebruikt in de wapenindustrie, zoals in raketschilden.
Met de beperkte export van wolfraam door China staan EU-landen voor een uitdaging, vooral gezien hun plannen om in nieuwe wapensystemen te investeren. Ze zullen moeten kiezen tussen het sluiten van deals met China of het zoeken naar alternatieve bronnen.
2. Waarom beperkt China de export?
Officieel stelt China dat het niet wil bijdragen aan mondiale conflicten door zijn grondstoffen. De timing van de exportbeperkingen, die kort na de lancering van de handelsoorlog door voormalig president Donald Trump werden aangekondigd, roept echter twijfels op. De Europese Commissie beschouwt deze beperkingen als politiek gemotiveerd. Vicevoorzitter Kaja Kallas waarschuwde dat deze ‘ontwrichtende maatregelen’ een significante dreiging vormen voor Europese bedrijven en de betrouwbaarheid van mondiale toeleveringsketens ondermijnen.
Europese bedrijven in China beschrijven de situatie als ‘politisering’ van de handel. Carlo D’Andrea, vicevoorzitter van de Europese Kamer van Koophandel in China, verklaarde dat China kritieke grondstoffen gebruikt om strategische druk uit te oefenen. “Als dit doorgaat, zullen ze hun status als betrouwbare partner verliezen,” voegde hij eraan toe.
3. Hoe nu verder?
Hoewel Ursula von der Leyen wellicht een deal kan sluiten over kritieke grondstoffen, is de zoektocht naar alternatieven al in volle gang. Dit vormt echter een uitdaging, aangezien er slechts enkele landen zijn die op de schaal van China kunnen produceren. De winning van kritieke grondstoffen gaat gepaard met milieuvervuiling en een gebrek aan kennis en geschoold personeel in Europa, terwijl China expertise heeft ontwikkeld in efficiënte mijnbouw.
In de Verenigde Staten wordt ook zwaar geïnvesteerd; Apple heeft 500 miljoen dollar vrijgemaakt voor een overeenkomst met mijnbouwer MP Materials in Texas om kritieke grondstoffen te winnen. Het zal echter jaren duren voordat deze productie opgang komt, terwijl de westerse afhankelijkheid van China blijft bestaan.
China’s reputatie als vervuiler staat in contrast met zijn recente inzet op groene energie, wat aanleiding geeft tot verdere beschouwingen over zijn rol in de wereldwijde economie.
