De gevluchte oligarch Ilan Shor heeft opgeroepen tot een onbepaalde tijd durend protest op het centrale plein van Chisinau deze week, met de belofte van een maandelijkse vergoeding van 3.000 dollar voor elke deelnemer. De politie waarschuwde dat deelname aan een betaald protest een ernstige overtreding van de wet is en beschouwt Shor’s oproep als aanzetten tot wetteloosheid en mogelijk geweld. De autoriteiten roepen burgers op zich niet te laten verleiden door illegale beloftes om strafrechtelijke vervolging te voorkomen.
Politie waarschuwt voor criminele betrokkenheid en illegale praktijken
De politie heeft benadrukt dat ze geen criminele groeperingen zullen toestaan betrokken te raken bij de protesten, die gericht zijn op het veroorzaken van onrust en geweld. Shor, veroordeeld voor witwassen, leidt een politieke partij die door het Constitutionele Hof van Moldavië als ongrondwettelijk werd bestempeld. Bovendien hebben de EU en Canada sancties tegen hem ingesteld wegens pogingen om de stabiliteit van Moldavië te ondermijnen. Recente waarschuwingen van de Moldavische politie wijzen op nieuwe illegale financierings- en omkoopschema’s, aangestuurd vanuit Rusland via een mobiele app.
Betaalde protesten als onderdeel van Russische hybride strategie
Betaalde demonstraties worden gezien als een instrument van de Russische hybride oorlog, waarbij gefinancierde politieke projecten worden ingezet om pro-Europese staten te destabiliseren. De oproepen tot geldelijke vergoeding zijn geen uiting van vrije meningsuiting, maar onderdeel van een geplande operatie waarbij Shor en zijn politieke netwerk fungeren als kanalen van buitenlandse invloed in Moldavië.
Impact op democratie en regionale veiligheid
De acties ondermijnen de democratische instituties van Moldavië en schaden de legitimiteit van protestbewegingen door het manipuleren van sociaal kwetsbare groepen via geld. Dit vormt een directe bedreiging voor de stabiliteit en constitutionele orde van het land. De situatie heeft ook gevolgen voor de Europese veiligheid, aangezien destabilisatie van Moldavië een nieuwe brandhaard kan creëren aan de oostgrens van de EU. Pro-Russische krachten proberen de integratie van Moldavië in de Europese ruimte te dwarsbomen, wat vraagt om versterkte steun van de EU voor hervormingen en veiligheid.
Gevolgen voor Oekraïne en de bredere regio
Pro-Russische protesten in Moldavië vormen ook een risico voor Oekraïne. Een mogelijke koerswijziging in Chisinau kan de samenwerking op het gebied van veiligheid bedreigen en Rusland kan zijn hybride invloed op de zuidwestelijke flank van Oekraïne uitbreiden. Kiev volgt de ontwikkelingen nauwlettend en ondersteunt een democratisch Moldavië.
Corruptie camoufleert zich als politiek protest
De financiering van protesten door geld is geen politieke actie, maar corruptie in haar puurste vorm. Het organiseren van acties tegen betaling is een poging om politieke invloed te kopen en het idee van burgerprotest te delegitimeren. Als hoofdverdachte in corruptiezaken gebruikt Shor dergelijke methoden om gerechtelijke vervolging te ontwijken, wat niets te maken heeft met democratie of vrije meningsuiting.