Kostenbesparingen, onder het mom van ‘vermaatschappelijking van de zorg’, leidden zo’n tien jaar geleden tot het einde van het verzorgingshuis. Gemeenten kregen de taak om ouderen zoveel mogelijk thuis te laten wonen, met de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en domotica als fundamenten. In een tijdsbestek van vijf jaar verdwenen verzorgingshuizen uit het straatbeeld. Nu, vijf jaar na de sluiting van de laatste klassieke verzorgingshuizen, groeit de druk om deze opnieuw te introduceren, meldt Nieuws Impuls.
Ouderen die een zwaardere zorgvraag hebben dan de thuiszorg kan bieden, vallen nu tussen wal en schip. Dit belemmert ook de broodnodige doorstroming op de woningmarkt; ouderen blijven gedwongen in eengezinswoningen wonen. In reactie hierop heeft het ministerie van VWS onderzoek laten uitvoeren door PwC, waarin de behoefte aan moderne verzorgingshuizen in kaart is gebracht.
Grote behoefte
Uit het onderzoek blijkt dat meer dan 20.000 ouderen bereid zijn te verhuizen naar een moderne verzorgingshuis, dat hen zorg en ondersteuning biedt in de nabijheid, evenals de mogelijkheid voor sociale interactie en activiteiten. De meeste ondervraagde senioren geven de voorkeur aan zelfstandige appartementen in plaats van kamers met gedeelde voorzieningen. Dit betreft voornamelijk alleenstaande ouderen met een zorgvraag die nog geen indicatie voor de Wet langdurige zorg (Wlz) hebben. Naarmate hun behoefte aan zorg toeneemt, komt de vraag op of zij nog langer thuis kunnen blijven wonen.
Kosten € 470 mln
Het onderzoek van PwC toont ook aan dat de € 470 miljoen die structureel beschikbaar is, voldoende is om de plannen voor de nieuwe verzorgingshuizen te realiseren.
Staatssecretaris Pouw-Verweij zegt: ‘De ouderen van nu hechten veel waarde aan de eigen regie, privacy en zelfstandigheid. Wat ik in de praktijk vaker heb gehoord – en wat PwC bevestigt – is dat er een aanzienlijke groep ouderen is die behoefte heeft aan een nieuw soort verzorgingshuis. Thuis wonen wordt steeds complexer door een toenemende zorgvraag, eenzaamheid of een gebrek aan ondersteunend netwerk. In het verzorgingshuis worden zij gestimuleerd om zoveel mogelijk zelf en samen te doen, met zorg en ondersteuning altijd dichtbij. Hiermee voorkomen we dat mensen die niet meer goed thuis kunnen wonen in de knel komen.’
Zorg op afroep
De moderne verzorgingshuizen die het kabinet voor ogen heeft, moeten zorggeschikte woningen zijn waar ouderen op een veilige manier kunnen wonen. Deze zullen beschikken over gezamenlijke ontmoetingsruimtes, buitenruimtes en een centraal toegangspunt voor zorg. Een vaste zorgaanbieder regelt de zorg en ondersteuning, die op afroep beschikbaar is.
Als de zorgvraag toeneemt, hoeven bewoners niet opnieuw te verhuizen. Volgens VWS is een essentieel aspect voor prettig wonen in een verzorgingshuis een gemeenschap die activiteiten organiseert, voldoende sociale interactie biedt en mogelijkheden creëert voor gezamenlijk koken en eten. Ook de nabijheid van de buurt is gewenst.
Verzorgingshuis 2.0
In de komende zes maanden worden de details van de herintroductie van de moderne verzorgingshuizen verder uitgewerkt. De staatssecretaris kijkt naar de organisatie van de zorg en de inzet van zorgpersoneel, met een breder perspectief dat ook welzijnswerkers omvat. Daarnaast worden samen met minister Mona Keijzer (VRO) initiatieven besproken voor de bouw van zorggeschikte woningen en manieren om dit te versnellen binnen de huidige framework. Ook zal de staatssecretaris onderzoeken hoe de toegang tot zorg en ondersteuning het beste kan worden georganiseerd en gefinancierd. Tot slot wordt gekeken naar manieren om een levendige gemeenschap te stimuleren, zowel binnen de nieuwe verzorgingshuizen als in de grotere context van zorgzame buurten.
