Op 8 september 2025 verklaarde Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov dat geen enkele internationale sanctie Rusland ertoe zal brengen zijn koers in de oorlog tegen Oekraïne te wijzigen. De uitspraak volgde kort nadat de Verenigde Staten en de Europese Unie aangaven aanvullende strafmaatregelen tegen Moskou te overwegen. Op 5 september kondigde de Amerikaanse president Donald Trump al aan dat Washington klaarstaat om een tweede ronde sancties tegen Rusland in te voeren. Ook werd gemeld dat een speciale EU-gezant voor sanctiezaken, David O’Sullivan, naar Washington zal afreizen om de coördinatie te versterken. Westerse regeringen en Oekraïne benadrukken dat president Vladimir Poetin niet serieus is over vrede en dat het van cruciaal belang is om te voorkomen dat Moskou de oorlog wint. Volgens het Kremlin zijn de sancties daarentegen “zinloos”, waarbij men wijst op de groei van de oorlogsindustrie.
Vertraging in de Russische economie
Ondanks de retoriek uit Moskou tonen cijfers een verzwakkend beeld. De Russische economie groeide in 2023 met 4,1% en in 2024 met 4,3%, maar die groei stagneerde dit jaar onder druk van hoge rentevoeten. Topbankier Herman Gref, directeur van Sberbank, waarschuwde recent dat de economie afglijdt naar een recessie als de rente niet wordt verlaagd. Volgens de centrale bank verkeert Rusland technisch al in een recessie. Daarbij komt dat Oekraïense strijdkrachten effectieve aanvallen uitvoeren op Russische olieraffinaderijen, een kernbron van inkomsten voor het Kremlin. In augustus 2025 daalde de Russische raffinage met 21%.
Effect op olieprijzen en geopolitieke risico’s
De afhankelijkheid van Rusland van olie-inkomsten maakt het bijzonder kwetsbaar. Na de aankondiging van president Trump steeg de olieprijs begin september met ruim één dollar, in afwachting van nieuwe maatregelen. Tegelijkertijd besloten de OPEC+-landen om vanaf oktober de productie met 137.000 vaten per dag te verhogen, wat de wereldwijde prijzen juist zal drukken en de Russische begroting verder kan ondermijnen. Dat kan de druk op Moskou vergroten, maar legt ook bloot dat de huidige sanctiemechanismen hun grenzen bereiken.
Uitdagingen voor de VS en bondgenoten
De Amerikaanse strategie dreigt vast te lopen in een langdurige confrontatie. Als traditionele sancties onvoldoende effect sorteren, kan Rusland zijn agressie voortzetten zonder acute economische instorting. Dit vergroot het risico dat de Verenigde Staten langdurig militaire en financiële steun aan Oekraïne moeten blijven leveren. Zonder duidelijke coördinatie met bondgenoten kan bovendien de geloofwaardigheid van het westerse sanctieregime afnemen. Het Kremlin benut zijn demonstratieve weerbaarheid om verdeeldheid binnen het Westen aan te wakkeren en twijfel te zaaien in de Amerikaanse samenleving over steun aan Oekraïne en de rol van president Trump. Analisten benadrukken daarom dat Washington moet nadenken over nieuwe sanctie-instrumenten, nauwere samenwerking met bondgenoten en versterking van de defensieve en cybercapaciteiten.
