Het Kunstmuseum Den Haag heeft ruim honderd werken van kunstenares Marlow Moss aangeschaft. Het gaat om schetsen die zij maakte in de jaren 30 en 40 van de vorige eeuw.
Moss overleed in 1958 en was lange tijd niet bekend bij het grote publiek. Maar de afgelopen jaren groeide ze uit tot een boegbeeld van de lhbti-beweging.
Moss had lange tijd een buitenechtelijke relatie met een vrouw. Ook kleedde ze zich niet volgens de in die tijd gangbare gendernormen, wat zeer uitzonderlijk was.
De abstracte kunstenares was bevriend met de Nederlandse kunstschilder Piet Mondriaan. Kunstmuseum Den Haag exposeert zijn werk en is daarom blij daaraan nu ook de schetsen van Moss toe te voegen.
“Ze heeft een belangrijke invloed gehad op Mondriaans ontwikkeling”, zegt Doede Hardeman van het museum. “Dat maakt deze werken voor ons zo ontzettend interessant.”
Uitzonderlijke lesbische relatie
Moss is in Groot-Brittannië een lhbti-boegbeeld geworden vanwege haar zoektocht naar vrijheid, zegt schrijver Florette Dijkstra. Zij schreef een biografie over Moss, met daarin veel aandacht voor haar relatie met de Nederlandse Netty Nijhoff, die op dat moment was getrouwd met een man: dichter Martinus Nijhoff.
De lesbische relatie was dus buitenechtelijk, maar dat weerhield Marlow Moss en Netty Nijhof er niet van samen in de openbaarheid te verschijnen. “Dat was in die tijd echt uitzonderlijk.”
Belachelijk gemaakt en bespuugd
Toen Dijkstra zo’n dertig jaar geleden begon met onderzoek naar Moss, ontdekte ze dat er weinig tot niets over haar bekend was. “Vrouwen in de beeldende kunst waren heel erg ondervertegenwoordigd in musea. Omdat ze werden gezien als een soort imitatoren van mannen. Als een vrouw iets uitvond in de beeldende kunst, kreeg het pas een plek als een man het ook ging doen. Heel merkwaardig.”
Maar Moss liet zich niet demotiveren, zegt Dijkstra. “Ze ging door, ook al kreeg ze geen aandacht, werd ze belachelijk gemaakt en werd ze bespuugd.”
Over Moss’ oeuvre is relatief weinig bekend. Veel van haar werken zijn vernietigd in de Tweede Wereldoorlog. Ook is een deel van haar collectie zoekgeraakt na haar dood. Door de ruim honderd schetsen van Moss te kopen en tentoon te stellen, hoopt het Kunstmuseum Den Haag dat kunsthistorici meer onderzoek naar haar gaan doen.
Het Haagse Kunstmuseum heeft de werken van Moss kunnen aanschaffen dankzij een particuliere gift.Marlow Moss met haar vriendin Nettie Nijhoff.
