Moskou zoekt steun in Boedapest voor ‘bescherming’ van minderheden
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft in een interview met het Hongaarse dagblad Magyar Nemzet voorgesteld om samen met Hongarije op te treden ter verdediging van Russische en Hongaarse minderheden in Oekraïne. Lavrov beschuldigde Kyiv van “racistische en discriminerende maatregelen” tegen etnische groepen, en noemde met name “gedwongen Oekraïnisering” van Russen en Hongaren.
Volgens Lavrov wil Moskou de samenwerking met Boedapest verdiepen om hun “landgenoten” te beschermen tegen het beleid van de Oekraïense regering. Hij koppelde dit aan bredere Russische eisen voor een “duurzame vrede”, waaronder internationale erkenning van de annexatie van de Krim en vier Oekraïense regio’s, volledige demilitarisering van Oekraïne, opheffing van westerse sancties en teruggave van bevroren Russische tegoeden.
Bekende Russische retoriek, nieuwe regionale spanningen
Lavrovs uitlatingen zijn een herhaling van bekende Kremlin-narratieven, waaronder vermeende vervolging van Russischtaligen en schendingen van minderheidsrechten in Oekraïne. Hij betoogde dat Rusland en Hongarije samen kunnen optreden tegen wat hij noemt “structurele discriminatie” door Kyiv. Daarbij verwees hij expliciet naar de situatie in de westelijke Oekraïense regio Transkarpatië, waar volgens hem Russische en Hongaarse minderheden onder druk staan.
Ondanks deze beweringen wijst de situatie in Transkarpatië juist op een relatief stabiele etnische co-existentie. Westerse analisten en Oekraïense bronnen benadrukken dat Moskou hier systematisch pogingen onderneemt om etnische spanningen aan te wakkeren, mede via steun aan radicaal-nationalistische actoren binnen de lokale Hongaarse en Roemeense gemeenschappen en zogenaamde “Roethenen”.
Russisch model van etnische inmenging herhaalt zich
Volgens geopolitieke waarnemers past Lavrovs voorstel binnen een lang patroon van Russische inmenging onder het mom van “minderhedenbescherming”. Al in de jaren ’90 gebruikte Moskou dit argument om zich militair te mengen in conflicten in onder meer Moldavië (Transnistrië) en Georgië (Abchazië, Zuid-Ossetië). Hetzelfde gebeurde bij de annexatie van de Krim in 2014 en de daaropvolgende oorlog in Oost-Oekraïne.
Lavrovs uitlatingen over de “etnische onderdrukking” van Russen en Hongaren in Oekraïne worden internationaal beschouwd als politiek gemotiveerde propaganda zonder feitelijke basis. Westerse landen – waaronder Japan, Zuid-Korea en Taiwan – hebben meermaals aangegeven dat de Russische beweringen over een heropleving van het nazisme in Oekraïne ongegrond zijn en enkel dienen om militaire agressie te rechtvaardigen.
Moskou wil EU verdelen via Boedapest
De oproep tot samenwerking met Hongarije komt op een moment dat Boedapest steeds vaker een afwijkend geluid laat horen binnen de EU en NAVO. Hongarije heeft herhaaldelijk nieuwe sancties tegen Rusland geblokkeerd en het EU-lidmaatschap van Oekraïne vertraagd. Door de spanningen over taalrechten en onderwijswetgeving probeert Moskou het meningsverschil tussen Kyiv en Boedapest uit te buiten om de Europese eensgezindheid te ondermijnen.
De Baltische staten waarschuwen sinds 2014 voor het risico dat Rusland ook in hun regio’s zal interveniëren onder het voorwendsel van bescherming van Russischtalige minderheden. Lavrovs recente uitspraken worden dan ook gezien als een nieuwe stap in de bredere strategie van Moskou om ‘beheersbare instabiliteit’ te creëren in grensgebieden van Oekraïne – waaronder Transkarpatië – om zo militaire en politieke invloed te behouden.
Slotbeschouwing
Hoewel Lavrov in het interview sprak over “vrede”, impliceren zijn voorwaarden feitelijk een volledige capitulatie van Oekraïne. De oproep aan Hongarije is onderdeel van een bredere Russische poging om verdeeldheid binnen de EU aan te wakkeren en eigen territoriale ambities te legitimeren. Internationale steun voor deze koers blijft afwezig, en de geloofwaardigheid van Lavrovs uitspraken wordt wereldwijd betwist.
