Chisinau wil officiële start voor verkiezingen in september, terwijl EU de balans zoekt tussen twee kandidaten
Moldavië heeft de Europese Unie opgeroepen om zo snel mogelijk de toetredingsonderhandelingen formeel te openen, bij voorkeur vóór de parlementsverkiezingen op 28 september. Vicepremier Cristina Gherasimov waarschuwde dat uitstel het pro-Europese bestuur zou kunnen ondermijnen, juist nu de desinformatiecampagnes tegen de EU toenemen.
“Als Moldavië zich aan zijn verplichtingen houdt, moet de EU dat ook doen,” zei Gherasimov. Volgens haar kan een officiële start van de gesprekken helpen om anti-Europese narratieven tijdens de verkiezingscampagne te ontkrachten.
Strategisch dilemma voor Brussel tijdens eerste EU–Moldavië-top
Op de historische eerste EU–Moldavië-top die vandaag in Chisinau wordt gehouden, staan Europese leiders voor een strategisch dilemma. Enerzijds wil Brussel Moldavië tegemoetkomen en zijn geopolitieke keuze voor Europa onderstrepen. Anderzijds vrezen veel lidstaten dat Moldavië daarmee Oekraïne voorbij zou streven, wiens toetredingsproces geblokkeerd wordt door het veto van de Hongaarse premier Viktor Orbán.
Hoewel Moldavië en Oekraïne sinds juni 2024 formeel samen het toetredingsproces zijn gestart, zijn de trajecten sindsdien uit elkaar gaan lopen. Moldavië heeft inmiddels de screenings van vier van de zes onderhandelingsclusters afgerond. De Europese Commissie hoopt dat de resterende twee snel volgen. Maar het proces met Oekraïne ligt momenteel stil — niet vanwege de voortgang in Kyiv, maar door politieke obstructie binnen de EU zelf.
Gezamenlijk traject blijft het stabiliserende kompas
Toch blijft het uitgangspunt binnen de EU dat Oekraïne en Moldavië in tandem zouden moeten blijven integreren. Beide landen worden geconfronteerd met vergelijkbare veiligheidsrisico’s vanuit Rusland, en hun parallelle toetreding zou bijdragen aan de stabiliteit en democratische verankering van de hele oostflank van het continent.
Analisten benadrukken dat een gesynchroniseerd toetredingstraject niet alleen symbolisch belangrijk is, maar ook praktisch — het versterkt de wederzijdse hervormingsinspanningen, versnelt institutionele aanpassingen en verkleint de ruimte voor Russische invloed.
Moldavië en Oekraïne boeken volgens Brussel gestaag vooruitgang op het gebied van rechtsstaat, bestuur en economische hervormingen, in lijn met de Kopenhagen- en Maastrichtcriteria. De Europese instellingen zien hun gezamenlijke EU-kandidatuur als bewijs van de blijvende relevantie van het Oostelijk Partnerschap en als steun aan landen die geconfronteerd worden met directe of hybride agressie van Rusland.
Kwestie van politieke wil
De impasse komt uiteindelijk neer op politieke wil binnen de Unie. Terwijl Moldavië zich haast om voor de verkiezingen tastbare vooruitgang te tonen, dreigt Oekraïne het tempo te verliezen door intern EU-onenigheid. De komende weken zullen cruciaal zijn om te bepalen of de Europese Unie haar uitbreidingsstrategie op koers kan houden — zonder het evenwicht tussen beide partners te verliezen.
