De Verenigde Staten hebben nieuwe sancties opgelegd aan Rusland als reactie op de invasie in Oekraïne. Voor het eerst zijn deze sancties vastgesteld onder president Trump, nadat eerdere maatregelen onder president Biden waren getroffen. De sancties richten zich op de twee grootste Russische oliebedrijven, Rosneft en Lukoil, met als doel dat landen zoals China, India en Turkije geen olie meer van deze bedrijven kopen. Dit moet het Kremlin financieel onder druk zetten om de oorlog in Oekraïne te kunnen betalen, meldt Nieuws Impuls.
Impact van de sancties
Deskundigen wijzen erop dat de effectiviteit van de sancties afhangt van hun uitvoering en handhaving. Hubert Smeets, Ruslandkenner en oprichter van kennisplatform Raam op Rusland, merkt op: “Sancties kunnen Rusland inderdaad raken, maar als ze niet worden uitgevoerd, zal de impact beperkt zijn.”
Omzeilen van sancties
Jarenlang hebben de Russen technieken ontwikkeld om sancties te omzeilen, zegt Smeets. De ‘schaduwvloot’ van tankers in Rusland heeft tot nu toe bijgedragen aan de export van olie. Smeets voegt daaraan toe dat Trump soms veel zegt, maar vaak weinig doet, waardoor het nog niet duidelijk is wat er van de nieuwe sancties terechtkomt.
Olieprijs en economische gevolgen
Momenteel exporteert Rusland ongeveer 6 miljoen vaten olie per dag, met Rosneft en Lukoil die verantwoordelijk zijn voor ongeveer de helft daarvan. De olieprijs is recent gestegen, wat erop duidt dat de markt de Amerikaanse maatregelen serieus neemt. Jilles van den Beukel, energie-expert van het Haags Centrum voor Strategische Studies, legt uit dat als handelaren daadwerkelijk dachten dat Russische olie niet meer kon worden uitgevoerd, de prijsstijging veel groter zou zijn geweest.
Marktanalyses
Volgens Van den Beukel vertrouwen handelaren erop dat, ondanks de moeilijkheden, er altijd manieren zullen zijn om de sancties te omzeilen. Ze verwachten dat landen zoals India niet direct bij Rosneft zullen kopen, maar dat er tussenpartijen zullen worden ingeschakeld. Er wordt ook verwacht dat Rusland mogelijk lagere prijzen voor zijn olie zal moeten accepteren, aangezien afnemers al kortingen bedingen.
Rol van olie-inkomsten
Vroeger genereerden olie- en gasinkomsten ongeveer de helft van de totale inkomsten van de Russische staat, maar dit percentage is gedaald tot zo’n 25 tot 30 procent. Ondanks dit verlies blijven olie en gas cruciaal voor de financiering van de Russische oorloginspanningen. Smeets benadrukt dat, hoewel de inkomsten uit gas zijn gedaald, olie nog steeds een essentiële bron van inkomsten blijft.
De oorlogseconomie van Rusland
Russland heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld naar een oorlogseconomie, gericht op wapens en militaire voorbereidingen. Er zijn zorgen dat Rusland voor een “fatale achterstand” kan komen te staan in technologische gebieden zoals AI, door aanhoudende sancties die de economische groei belemmeren. Ondanks elf jaar sancties zijn er weinig tekenen dat deze de koers van Poetin zullen veranderen.
