Vier woningmarktgeleerden hebben in een brief op het platform Monitor Koopwoningmarkt gewaarschuwd dat de huidige plannen voor woningbouw geen oplossing bieden voor het oplopende woningtekort van meer dan 400.000 woningen. De experts, waaronder prof. dr. Peter Boelhouwer en prof. dr. Jan Rouwendal, benadrukken dat het aantal verleende bouwvergunningen in de eerste helft van 2025 met bijna 20% is afgenomen. Ze stellen dat de plannen van politieke partijen de problematiek niet alleen niet verhelpen, maar in sommige gevallen zelfs verergeren, en vragen om aanzienlijke uitgaven van de Rijksoverheid, meldt Nieuws Impuls.
Huidige plannen maken het erger
De deskundigen constateren dat de voorstellen geen verlichting bieden voor de woningcrisis. Ze pleiten voor een nieuwe aanpak om het tekort aan woningen effectief aan te pakken, waarbij andere urgenties zoals woningkwaliteitsverbetering en verduurzaming van bestaande woningen worden genegeerd. Ze merken op dat het optimaal benutten van de bestaande woningvoorraad ook kan bijdragen aan het verbeteren van de situatie.
Focus op woningtekort
Hun ‘Recept voor een Aanpak’ richt zich uitsluitend op het woningtekort. Hierbij benadrukken ze dat de overheid cyclisch beleid moet vermijden dat de economische conjunctuur versterkt. De afgelopen decennia is dit beleid echter herhaaldelijk toegepast, wat heeft geleid tot een ernstigere impact op de Nederlandse woningmarkt in vergelijking met andere Europese landen.
Zwalkend beleid en valkuilen
De experts wijzen op de inconsistente benadering van de private huursector door de overheid, waar eerdere stimulansen zijn vervangen door strengere reguleringen. Ze adviseren om niet alleen onrealistische beloftes te doen, maar ook een eigendomsneutraal woonbeleid te voeren. Er is een dringende behoefte aan stimulansen voor verschillende woningoplossingen zoals het optoppen van bestaande gebouwen en tijdelijke woningen. Samenwerking tussen publieke en private partijen is essentieel, aldus de experts.
Sterkere coördinatie van de minister
De rol van de minister van Volkshuisvesting moet worden versterkt voor een betere coördinatie van bouwprojecten. De huidige woondeals hebben potentieel, maar vereisen verdere concretisering om effectiever te zijn.
1,8 miljoen woningen noodzakelijk
De woningmarktgeleerden pleiten voor de aanwijzing van grote binnenstedelijke en uitleglocaties, met een doelstelling van 1,8 miljoen woningen tot 2040, waarvan 30% als reservecapaciteit moet dienen. Ze stellen voor om de verhouding tussen binnenstedelijke en uitleglocaties te herzien voor een betere spreiding van woningbouw.
Regels vereenvoudigen
De schrijfvaardigen dringen aan op vereenvoudiging van rijksregels voor woningprogrammering, met een optie van 30% sociale huurwoningen en een derde deel in de vrije sector. Er moet aandacht zijn voor gemeentelijke grondpolitiek om risico’s beter te managen.
Hypotheekrenteaftrek hervormen
Een belangrijke aanbeveling is de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, met prioriteit voor duurdere woningen. De opbrengsten moeten worden herverdeeld ter ondersteuning van woningbouw en inkomenscompensatie.
Investering in infrastructuur
De professoren pleiten voor een substantiële verhoging van het budget voor infrastructuur om nieuwe woningbouwlocaties bereikbaar te maken en verkeersproblemen te voorkomen. Dit moet gepaard gaan met meer investeringen in openbaar vervoer gerelateerd aan woningbouwplannen.
Duitse verhuurmodellen als voorbeeld
Er is ook aandacht voor het Duitse model van vergelijkingshuren, wat zou kunnen helpen om huurwoningen aantrekkelijk te houden voor beleggers. Dit kan de behoefte aan de Wet betaalbare huur op termijn overbodig maken.
Tot slot roepen ze op tot uitbreiding van de middenhuursector en aanpassing van inkomensgrenzen in de sociale huursector op basis van huishoudensgrootte.
