De natuurvergunning van Schiphol wordt vernietigd. Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald, in een zaak die was aangespannen door milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB), bekend van de vele stikstofzaken tegen de overheid.
De gevolgen van de uitspraak zijn nu nog onduidelijk. Het betekent niet dat er per direct minder vliegtuigen vertrekken en aankomen op Schiphol.
De vergunning werd in 2023 verleend, nadat Schiphol jarenlang illegaal stikstof had uitgestoten. Vorig jaar november betoogde MOB bij de rechter dat de onderbouwing voor die vergunning rammelt. Zo zei de milieuorganisatie dat niet alle regels en procedures goed zijn gevolgd.
Volgens de rechtbank is de vergunning inderdaad niet “zorgvuldig voorbereid en voldoende gemotiveerd”. Daarom kan de natuurvergunning niet in stand blijven en wordt die vernietigd, stelt de rechtbank. De luchthaven moet nu een nieuwe vergunning aanvragen.
Opkopen stikstofruimte
Nagenoeg alle bedrijven die stikstof uitstoten die neerkomt in Natura 2000-gebieden hebben daar een natuurvergunning voor nodig. Schiphol had die jarenlang niet, maar dat werd jarenlang gedoogd. Omdat dat niet meer houdbaar was, verleende toenmalig minister Van der Wal in 2023 een vergunning.
Volgens MOB heeft de luchthaven rechten voor 300.000 vluchten per jaar, terwijl de vergunning geldt voor 500.000 vluchten. Alle partijen zijn het erover eens dat Schiphol daar eigenlijk geen recht op heeft. Het verschil moet dus gecompenseerd worden.
Dat deed Schiphol onder meer door extern salderen: het opkopen van stikstofruimte, zoals Schiphol bijvoorbeeld deed bij negen boerenbedrijven. Daar is de rechtbank kritisch over, en wijst daarbij op het zogeheten additionaliteitsvereiste. Dat houdt in dat de minister bij het verlenen van de vergunning beter had moeten onderbouwen dat de opgekochte stikstofrechten niet nodig zijn voor natuurherstel.
Ook is onvoldoende onderzocht wat de gevolgen zijn van de toegenomen geluidsbelasting voor diersoorten in de natuurgebieden.
Schiphol kan in beroep
Volgens de rechtbank moet Schiphol blijven motiveren hoe de stikstofneerslag binnen afzienbare tijd daalt. In de bestaande vergunning ontbreekt die motivering.
Schiphol was niet aanwezig bij de uitspraak, maar kan nog in hoger beroep bij de Raad van State. Dat moet binnen zes weken worden aangevraagd.