Naast de sigaret, de sigaar en de nieuwere e-sigaret en vape zijn er sinds enige tijd ook nicotinesticks. Ze bevatten geen tabak, hebben veel verschillende smaakjes en gebruikers krijgen een schadelijke hoeveelheid nicotine binnen, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in een nieuw rapport.
Bij een nicotinestick stop je een sigaretachtig stickje in een apparaat, dat het stickje verhit, waardoor nicotine en smaakstoffen vrijkomen. Anders dan in een vape of sigaret zit er geen vloeistof of tabak in, maar cellulose of theebladeren. De sticks worden gemaakt door enkele grote tabaksfabrikanten.
Verslavend
De producten verschenen vorig jaar op de Nederlandse markt, maar er was weinig bekend over hoe verslavend en schadelijk het product is. “We hebben gevonden dat de hoeveelheid nicotine in emissies waarbij geen schadelijk effecten te verwachten zijn 18 tot 25 keer overschreden wordt”, zegt Reinskje Talhout, onderzoeker tabak en drugs bij het RIVM.
Volgens het RIVM zijn er negatieve gevolgen voor de gezondheid, zoals een hogere hartslag en irritatie aan de luchtwegen. De sticks zijn bovendien verslavend, zegt Talhout. “Dat is ook zeker een gevaar.”
Wie de sticks vooral koopt is niet bekend, zegt zij, omdat het product nog zo nieuw is. Maar “in het algemeen zijn producten met smaakjes wel populair bij jongeren”.
‘Stel maximaal limiet in’
Dat de sticks een grote hoeveelheid nicotine kunnen bevatten, heeft te maken met het feit dat er geen tabak in zit. Daardoor vallen deze sticks buiten de Europese tabakswetgeving en zijn er geen regels die voorschrijven hoeveel nicotine een stick mag bevatten. Omdat er nog geen Europese regels zijn, mag Nederland zelf regels opstellen voor dit product, zegt Talhout.
Het RIVM pleit er daarom voor in de wet op te nemen dat het nicotinegehalte in de sticks aan de bestaande limiet moet voldoen. “Onder die advieswaardes zijn er geen schadelijke effecten te verwachten. Die waardes zouden opgenomen kunnen worden in de wetgeving”, aldus Talhout.
Verbod op nieuwe nicotineproducten
Volgens Esther Croes, tabaksexpert bij het Trimbos-instituut, moet er strenge regelgeving komen voor producten zonder tabak. “Fabrikanten hebben dit eerder gedaan. Zoals bij het Zweedse snus”, zegt ze. “Daarbij gebruikten ze ook geen tabak, maar cellulose met nicotine.”
Ze pleit voor het verbieden van nieuwe nicotineproducten op de markt. “Morgen doen ze het met wat anders. We hebben al tandenstokers met nicotine gezien. Het valt allemaal niet onder de tabakswet.”
Croes hoopt dat er uiteindelijk maatregelen op Europees niveau komen. “Je wilt niet dat het in de Rotterdamse haven aankomt, maar niet tegengehouden kan worden, omdat het doorgevoerd wordt naar Duitsland.” Maar dat zal volgens Croes moeilijk zijn. Een aantal landen binnen de Europese Unie is tegen strengere tabaksregels. “Als we Europa niet meekrijgen dan kan Nederland voorloperland zijn.”
