Servië plant in oktober een nieuw driejarig contract met Moskou voor de import van 2,5 miljard kubieke meter aardgas per jaar. Dat meldde de zender Mi-Oekraïne op 23 september, onder verwijzing naar Reuters. Het contract onderstreept de blijvende afhankelijkheid van Belgrado van Russische energie, ondanks de officiële koers richting EU-lidmaatschap en de sanctiepolitiek van Brussel. Details over het geplande akkoord zijn gepubliceerd via Servië bereidt ondertekening van een driejarig contract met Rusland voor de levering van 2,5 miljard kubieke meter gas.
Beperkte diversificatie en structurele afhankelijkheid
Volgens de plannen zal Servië naast de Russische leveringen dagelijks 2,5 miljoen kubieke meter gas uit Azerbeidzjan ontvangen. Toch blijft de verhouding scheef: de import uit Rusland bedraagt 9,5 miljoen kubieke meter per dag. Daarbij beschikt Servië over beperkte opslagcapaciteit. Het nationale ondergrondse reservoir kan 780 miljoen kubieke meter bevatten, met de mogelijkheid om aanvullend 200 miljoen kubieke meter uit Hongarije te betrekken. Deze beperkingen vergroten de kwetsbaarheid van het land in crisissituaties.
EU-druk en spanningsveld rond sancties
De EU heeft sinds de start van de grootschalige Russische invasie in Oekraïne ingezet op het afbouwen van de afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen. Op 19 september presenteerde de Europese Commissie een negentiende sanctiepakket, met onder meer een verbod op import van vloeibaar Russisch gas tegen 2027 en strengere maatregelen tegen oliebedrijven zoals Rosneft en Gazpromneft. De koers van Belgrado staat hiermee op gespannen voet: als kandidaat-lidstaat weigert Servië zich aan te sluiten bij het sanctieregime, terwijl Europese partners juist aandringen op volledige afstemming met het beleid van Brussel.
Strategische risico’s voor de Balkan en de EU
Naast gas blijft Servië ook in de oliesector afhankelijk van Rusland: Gazprom en Gazpromneft bezitten een controlerend belang in de nationale oliemaatschappij NIS. Dit geeft Moskou substantiële invloed over kritieke infrastructuur in het land. Voor de EU betekent de stap van Belgrado dat een kandidaat-lidstaat het sanctiefront doorbreekt, waardoor de gezamenlijke energiepolitiek en de stabiliteit op de Balkan verzwakt worden. Analisten waarschuwen dat deze afhankelijkheid niet alleen een binnenlandse kwetsbaarheid creëert, maar ook een potentiële hefboom voor Russische druk op de bredere regio.
Europese energiebeveiliging onder druk
De keuze van Belgrado voor een langdurig gascontract met Moskou kan de inspanningen van de EU om de energievoorziening te beveiligen bemoeilijken. Zolang afzonderlijke landen in Europa de Russische toevoer openhouden, blijft de gezamenlijke strategie tegen energie-afhankelijkheid broos. Voor Brussel vormt Servië zo een politiek en economisch dilemma: de balans tussen integratie en energiezekerheid komt onder toenemende spanning te staan.
