1. Per kwartier verhandeld, hoe werkt dat?
Op de Nederlandse energiemarkt verhandelen diverse partijen elektriciteit, waaronder eigenaren van zonne- en windenergieparken zoals RWE en Engie. Deze partijen verkopen hun stroom via veilingen aan energieleveranciers zoals Essent en Eneco, waarbij de elektriciteit per megawattuur wordt verhandeld. Vervolgens verkopen deze energieleveranciers de stroom door aan eindklanten, zoals bedrijven en consumenten.
Stroomhandel
Hoewel vaak gesproken wordt over dé energiemarkt, zijn er verschillende handelsvormen voor elektriciteit. Er zijn onder andere de lange termijn markt (forward market), de ‘dag-vooruit-markt’ en de intra-day-markt, waarhandel op het actuele moment plaatsvindt. Op de lange termijnmarkt wordt elektriciteit voor de toekomst verhandeld, wat vergelijkbaar is met de grondstoffenbeurs.
Veiling
De dag-vooruitmarkt, waar kortetermijnhandel plaatsvindt, opent om 12.00 uur en biedingen voor de volgende dag kunnen dan worden gedaan. Voorheen vonden transacties plaats in uurblokken, maar dit is gewijzigd op instructie van de Europese Unie. Vanaf nu wordt elektriciteit per kwartier verhandeld, wat betekent dat de veilingprijzen per kwartier kunnen fluctueren.
2. Waarom is dat aangepast?
De nieuwe kwartiersblokken bieden meer nauwkeurige prijsstelling. Uurprijzen zijn historisch gezien gebaseerd op fossiele brandstoffen en worden voornamelijk bepaald door vraag en aanbod. Echter, de opkomst van groene energiebronnen zoals wind en zonne-energie doet de afhankelijkheid van aanbod toenemen, wat de prijsfluctuaties beïnvloedt.
Bijvoorbeeld, hoeveel zonlicht of wind er is, kan leiden tot lagere stroomprijzen. Door per kwartier te verhandelen, sluiten de marktprijzen beter aan bij de actuele energieproductie.
3. Wat verandert er voor mij als consument?
De kwartierprijzen zijn vooral relevant voor consumenten met dynamische energiecontracten, hoewel grote energieleveranciers zoals Essent en Vattenfall voorlopig de kwartierprijzen omrekenen naar een uurprijs. Dit gebeurt door de vier kwartierprijzen op te tellen en te delen door vier.
Er bestaat enige vraag of kwartierprijzen nuttig zijn voor consumenten. Uurprijzen stellen hen in staat hun energieverbruik te plannen, maar in een kwartier is dat minder praktisch. Thuisbatterijen kunnen echter profiteren van de goedkopere tarieven in bepaalde kwartieren.
Vattenfall merkt op dat de nieuwe kwartierprijzen in combinatie met slimme apparaten interessant kunnen zijn om kosten te besparen. Echter, ook voor Vattenfall-klanten gelden voorlopig urenprijzen.
De complexiteit van kwartierprijzen kan een nadeel zijn. Klanten ontvangen dagelijks om drie uur ’s middags de dynamische tarieven, maar met 96 prijsmomenten in plaats van 24, kunnen beslissingen complexer worden.
4. Wat betekent de kwartierprijs voor stroomhandelaren?
Voor stroomhandelaren betekent dit intensievere werkprocessen, omdat ze nu 96 biedingen per dag moeten indienen. Dit biedt mogelijkheden voor grotere winsten, maar ook meer risico’s, vooral als weersvoorspellingen onjuist zijn. De Europese Unie verwacht dat de vraag en aanbod beter op elkaar afgestemd zullen zijn, wat kan leiden tot lagere energieprijzen.
Energie Nederland wijst op de uitdagingen die grote prijsschommelingen met zich meebrengen voor handelaren. Bedrijven zullen flexibel moeten inspelen op de marktdynamiek, wat geen nieuw fenomeen is voor hen.
5. Het invoeren van de regels stond voor 11 juni gepland, waarom is dat uitgesteld?
De invoering van het nieuwe systeem stuitte op bezwaren. Niet alle betrokken partijen zijn positief over het systeem dat kan leiden tot grotere prijsvariaties en mogelijk riskante situaties. IT-systemen waren ook niet overal gereed. Zowel de Europese elektriciteitsbeurs als andere partijen hebben hun bezorgdheid geuit; er was echter geen stemming over de eerder geplande datum.
De Market Coupling Steering Committee besloot eind mei dat zekerheid boven snelheid prevaleerde, wat leidt tot uitstel van de invoering van de nieuwe regels.
, meldt Nieuws Impuls.
