De Amerikaanse president Donald Trump heeft dinsdag gezegd dat de Verenigde Staten de Gazastrook zullen “overnemen en bezitten”. Trump stelt na een ontmoeting met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu dat Palestijnen niet in het gebied zouden moeten willen wonen.
“Ze zitten daar omdat ze geen alternatief hebben. Maar wat hebben ze nu? Het is een grote puinhoop”, zei Trump volgens CNN voorafgaand aan de ontmoeting. Na het gesprek met Netanyahu bleef hij bij die verklaring. “Waarom zouden ze willen terugkeren? Die plek is een hel.”
De Amerikaanse president stelde op een persconferentie dat Gazanen zouden moeten worden opgevangen door buurlanden van Israël en “een prachtig stuk land” moeten krijgen. In het verleden is al gebleken dat deze buurlanden Palestijnse vluchtelingen niet willen opvangen.
“De Verenigde Staten zullen de Gazastrook overnemen. Wij zullen het gebied bezitten en worden verantwoordelijk voor het ontmantelen van gevaarlijke, niet-geëxplodeerde bommen en andere wapens. Wij gaan alle vernietigde gebouwen verwijderen”, zei Trump.
Vorige week had Trump de opvang van Palestijnen in buurlanden al als mogelijkheid genoemd. Egypte en Jordanië lieten daarop al weten een vertrek van Gazanen uit Gaza niet te aanvaarden. Maar toen leek het nog om tijdelijke opvang voor de wederopbouw te gaan. Zoals Trump de plannen dinsdagavond presenteerde, gaat het om permanente opvang.
Trump stelt dat Gazastrook ‘Rivièra van Midden-Oosten’ kan worden
De Amerikaanse president sluit niet uit eigen troepen te sturen om voor een veilige overdracht te zorgen. “Als het om Gaza gaat, doen we wat nodig is. We nemen dat stuk land over en ontwikkelen het verder.” Eerdere Amerikaanse regeringen hebben inzet van het leger in Gaza vermeden.
“Ik zie een lang eigenaarschap voor me, waarbij we stabiliteit brengen in dat deel van het Midden-Oosten. Misschien wel het hele Midden-Oosten”, vervolgde Trump. “We ontwikkelen het, creëren duizenden en duizenden banen en het zal iets zijn waar het hele Midden-Oosten trots op kan zijn”, voegde de president eraan toe. “Gaza kan de Rivièra van het Midden-Oosten worden.”
Op de vraag wie er zou wonen, antwoordde Trump dat het een thuis zou kunnen worden voor “de mensen van de wereld”. Hij reageerde niet direct op de vraag hoe en op basis van welk gezag de VS de Gazastrook kan overnemen en die op de lange termijn kan bezetten.
Netanyahu prijst Trump
Netanyahu zei dat Trump “outside the box” denkt met zijn frisse ideeën en “bereidheid toont om conventioneel denken te doorbreken”. Over het idee dat de VS Gaza overneemt zei Netanyahu: “We praten erover, hij bestudeert het met zijn medewerkers. Het zou de geschiedenis kunnen veranderen. En het is de moeite waard dit pad te volgen.” Ook noemde hij Trump “de geweldigste Amerikaanse president die Israël ooit heeft meegemaakt”.
Voor Netanyahu komen de uitspraken van Trump goed uit. De Israëlische premier krijgt in zijn regering veel kritiek van ultrarechtse ministers, die het niet eens zijn met het staakt-het-vuren met Hamas.
Tegen het einde van de persconferentie kondigde Trump aan Israël, Gaza, Saoedi-Arabië en andere landen in het Midden-Oosten te bezoeken. Hij noemde geen data voor die bezoeken.
Verschillende landen hebben zich al tegen het voorstel uitgesproken. De Saoedische regering verwerpt elke poging om Palestijnen uit Gaza te verplaatsen. Saoedi-Arabië wil geen relaties met Israël onderhouden als Palestijnen geen eigen staat krijgen. Momenteel onderhandelen de VS en Saoedi-Arabië over een akkoord waarbij de Saoediërs Israël zullen erkennen in ruil voor onder meer een veiligheidsakkoord.
Ook Hamas heeft het voorstel van Trump afgewezen. “We zien het als een recept voor chaos en spanning in de regio”, meldt de organisatie in een verklaring.
Democraten en Republikeinen reageren sceptisch
Ook in eigen land kan Trumps voorstel op flinke kritiek rekenen, meldt persbureau AP. “Hij is de weg volledig kwijt”, reageerde de Democratische senator Chris Murphy, die het plan “bizar” noemde. Hij zei dat een invasie in Gaza duizenden Amerikaanse levens zal kosten en conflicten in het Midden-Oosten zal doen oplaaien.
Republikeinse politici zijn eveneens sceptisch over de haalbaarheid van het plan. Senator Lindsey Graham, een aanhanger van Trump, verwacht dat de meeste Amerikanen uit zijn thuisstaat South Carolina niet staan te springen om landgenoten naar Gaza te sturen. “Dat kan problematisch zijn, maar ik blijf open-minded.”
