De vereniging van makelaars en taxateurs heeft zijn bezorgdheid geuit over recent geïntroduceerde initiatieven die worden gepresenteerd als biedlogboeken, maar die in de praktijk niet voldoen aan de minimale vereisten voor een eerlijk en transparant biedproces. Vastgoed Nederland spreekt van ‘schijnbiedlogboeken’ die slechts de schijn wekken van vooruitgang, terwijl ze in werkelijkheid ruimte laten voor beïnvloeding, onduidelijkheid en ongelijkheid tussen bieders, meldt Nieuws Impuls.
Onder de minimumeisen
Volgens Vastgoed Nederland blijven zulke logboeken aantoonbaar onder het niveau van de vastgestelde minimale eisen aan het biedproces, die in overleg met het ministerie, de branche en marktpartijen zijn ontwikkeld. Directeur Hans van der Ploeg benadrukt dat in plaats van meer duidelijkheid te bieden, een bestaande werkwijze opnieuw wordt verpakt als vernieuwing. Dit creëert het risico dat consumenten denken dat zij beschermd zijn, terwijl essentiële waarborgen ontbreken.
Van der Ploeg pleit voor een algemeen geldende standaard die door de markt wordt ondersteund. ‘Het wordt tijd dat het ministerie een wettelijke standaard oplegt, zodat de consument weet waar hij aan toe is.’ Niet-transparante initiatieven die zich als biedlogboek presenteren, maar tegelijkertijd open inschrijvingen en processturing door verkopers of makelaars faciliteren, bieden geen zekerheid, vindt hij. Argumenten als ‘meer regie’ of ‘meer zicht’ verschuiven de balans terug naar prijs- en processturing, ten koste van de transparantie voor woningkopers.
Ruimte voor beïnvloeding blijft bestaan
Het doorgeven en bijsturen van biedingen rondom sluitingsmomenten is de afgelopen jaren een veelvoorkomend punt van zorg geweest, aldus de branchevereniging. ‘Een systeem dat dit niet structureel voorkomt, maar legitimeert, draagt niet bij aan het herstel van vertrouwen in het koopproces. Wettelijke vereisten zijn van toepassing op alle biedvormen en vormen geen excuus om minder vergaande transparantiemaatregelen te treffen.’ Vastgoed Nederland benadrukt dat transparantie alleen effectief is als die breed en eenduidig wordt toegepast. ‘Het lanceren van alternatieven buiten gezamenlijke afspraken om vergroot de versnippering in de markt en maakt het onduidelijk voor consumenten wat zij mogen verwachten van een biedlogboek.’
Vastgoed Nederland steunt de Eerlijk Bieden-methode. ‘Door biedingen af te schermen tijdens de biedtermijn, beïnvloeding te voorkomen en achteraf een volledig en controleerbaar biedlogboek te verstrekken, wordt daadwerkelijke transparantie gerealiseerd.’
Protocol NVM
De NVM heeft eerder deze week het ‘Protocol Transparant Bieden Woonruimte’ gepresenteerd, waarbij het biedlogboek een centrale rol speelt. In 2023 introduceerde de makelaarsclub al een verplicht digitaal biedlogboek voor al haar leden, waarin alle biedingen op een woning worden vastgelegd. Dit biedlogboek is na afloop toegankelijk voor de bieders. Daarnaast wordt nu een protocol voor het aanbieden van woningen geïntroduceerd, dat vanaf 1 februari verplicht is voor alle NVM-makelaars.
Volgens de NVM is het overkoepelende stelsel waaraan branchebreed is gewerkt, niet voldoende. Daarom is er een protocol ontwikkeld met vier verkoopmethoden: inschrijving met biedtermijn, gesloten inschrijving met biedtermijn, open veiling met biedtermijn en bieden zonder biedtermijn. Bij de eerste methode kunnen verkoper en makelaar geregistreerde biedingen gedurende de biedtermijn direct inzien.
