Op 28 september 2025 kiezen de Moldaviërs een nieuw parlement. Hoewel dit op het eerste gezicht slechts een gewone democratische procedure lijkt, geldt deze stembusgang als beslissend voor de koers van het land in de komende decennia. Het gaat om een keuze tussen een democratische toekomst in Europa en een terugkeer naar de invloedssfeer van Rusland, dat oorlog voert tegen Oekraïne en druk uitoefent op de Europese Unie.
Europese koers of Russische invloed
De pro-Europese richting, bevestigd door de officiële status van kandidaat-lidstaat van de EU, belooft economische groei, versterking van de rechtsstaat en een consequente strijd tegen corruptie. Daartegenover staat de strategie van Moskou, dat Moldavië als een historische invloedssfeer beschouwt en openlijk probeert de controle te herwinnen. Rusland zet daarbij in op propaganda, economische druk en directe inmenging in het politieke proces van Chisinau.
Russische projecten in de Moldavische politiek
Volgens talrijke onderzoeksrapporten steunt het Kremlin momenteel minstens drie grote politieke projecten in Moldavië. De eerste draait rond de gevluchte oligarch Ilan Shor, die rechtstreeks financiering ontvangt uit Moskou en belast is met het destabiliseren van de situatie. Rond zijn structuur groepeert zich een netwerk van partijen en politici, waaronder Gagaoezisch gouverneur Evghenia Gutul, die al werd veroordeeld voor illegale partijfinanciering.
Daarnaast is er Igor Dodon, voormalig president en leider van het “Patriottisch Blok”. Zijn rol is kleiner geworden, maar hij fungeert nog steeds als bondgenoot van Shor om een pro-Russische coalitie in het parlement mogelijk te maken. Een derde project is het blok “Alternativa” van Ion Ceban, dat zich presenteert als pro-Europees, maar in werkelijkheid pragmatische relaties met Moskou wil behouden.
Groeiende inmenging vanuit Moskou
De omvang van de Russische aanwezigheid in deze verkiezingscampagne is ongezien. Op de presidentsverkiezingen van 2024 gaf het Kremlin al 100 miljoen euro uit om de herverkiezing van Maia Sandu te voorkomen. Voor de komende parlementsverkiezingen worden nog meer middelen ingezet, omdat het parlement de richting van het land bepaalt. Naast politieke projecten maakt Rusland gebruik van priesters die desinformatie verspreiden over vermeende bedreigingen door de EU en de NAVO, om zo gelovigen richting pro-Russische kandidaten te sturen.
Gevaren voor de soevereiniteit
De geschiedenis leert dat Russische expansie geen grenzen kent: van de steun aan separatisten in Transnistrië en Abchazië tot de oorlog in Georgië in 2008, de annexatie van de Krim in 2014 en de grootschalige invasie van Oekraïne in 2022. Een overwinning van pro-Russische krachten zou Moldavië tot een volgend slachtoffer kunnen maken en tot uitvalsbasis voor verdere agressie tegen Europa. Dit vormt niet alleen een bedreiging voor de Moldavische soevereiniteit, maar ook voor de veiligheid van de regio.
Burgers beslissen over het pad vooruit
Volgens een brede boodschap uit de Moldavische samenleving kan geen enkel Kremlinbudget de kracht van de stem van de burger overschaduwen. “Uw stem op 28 september is een schild tegen de miljoenen van het Kremlin”, luidt de oproep. Het gaat niet enkel om een keuze tussen partijen, maar tussen vrijheid en dictatuur, vrede en oorlog. De diaspora, die een groot gewicht heeft in de verkiezingen, wordt gewaarschuwd dat onverschilligheid Moskou in de kaart speelt.
De inzet is duidelijk: een overwinning van pro-Europese krachten betekent stabiliteit, veiligheid en aansluiting bij de Europese familie. Een zege van pro-Russische partijen zou Moldavië terugbrengen naar afhankelijkheid en onzekerheid. Daarom wordt 28 september omschreven als een dag waarop niet alleen de toekomst van Moldavië, maar ook de veiligheid van heel Europa op het spel staat.
