Slingerend op de fiets en snakkend naar wat vocht kwam Mathieu van der Poel donderdag aan in Vire Normandie. Met één seconde voorsprong pakte hij de gele trui terug in de Tour, maar wat direct na de finish even het belangrijkste leek: water.
Of was het toch dat ene donkere, mysterieuze drankje? Ook Tadej Pogacar fietste met vergelijkbaar spul in zijn hand terug naar de teambus. En ze zijn niet de enigen.
Kersensap
Veel renners in het Tour-peloton krijgen van hun ploegdruïden direct na aankomst een zelfde soort toverdrank in handen gedrukt.
Waaruit bestaan die dranken, waar zijn ze goed voor en waarom zie je ze zo veel?
“Ik denk dat je het kersensap bedoelt”, zegt Marijn van den Berg (EF). “Is goed voor het herstel.”De flesjes kersensap liggen klaar bij Picnic PostNL
“Dit is de laatste jaren enorm hip”, vertelt Mike Teunissen (XDS Astana). “Om snel bij te vullen, maar ook om de spierschade zo snel mogelijk tegen te gaan.”
Bij Picnic PostNL krijgen de renners het drankje ook meteen na de finish, vertelt hun voedingsdeskundige Job van Leeuwen. “Je ziet dat bijna alle ploegen het gebruiken.”
200 kersen
De kersendrank bevat natuurlijk vocht (“omdat renners veel zweten en dat moet je zo snel mogelijk aanvullen”), maar ook koolhydraten (“voor nieuwe energie”) en kersen.
“Het kersensap is een heel geconcentreerde vorm van kersen”, legt Van Leeuwen uit. “Ik denk dat er in één drankje ongeveer 200 kersen zitten. Die kersen hebben een heel hoge hoeveelheid van polyfenolen.” Een bouwstof die antioxiderend werkt.
Je kunt ook gewoon die 200 kersen eten of ander groenten en fruit, dan heb je hetzelfde effect. Maar dat is praktisch onmogelijk.Job van Leeuwen, voedingsdeskundige
“Wielrenners leveren tijdens een etappe enorme stress op de spieren, waarbij spierschade ontstaat. Allemaal kleine ontstekingen in en rondom de spieren. Antioxidanten zorgen ervoor dat die spierschade wordt verminderd en dat die ontstekingen verdwijnen. Zo bevordert dat het herstel.”
“Je kunt ook gewoon die 200 kersen eten of ander groenten en fruit, dan heb je hetzelfde effect. Maar dat is praktisch onmogelijk.”
En dus komt het in poedervorm uit een grote pot en maak je het aan met water. Poeder in een beker. Halve liter water erbij. En schudden. Het smaakt als sterke, beetje bittere aanmaaklimonade.
Polyfenolen
Maakt het nou uit wanneer je wat drinkt? Ja. “Zo snel mogelijk na de finish. Maar wij nemen het ook in de ochtend bij het ontbijt, zodat renners de hele dag een verhoogde waarde van polyfenolen hebben waardoor tíjdens de etappe ook dat herstel kan optreden.”
De Tour ga je niet winnen als je de hele dag kersensap drinkt. Op de fiets helpen ook andere dranken. In de talloze bidons die opgaan tijdens een etappe zit het kersensap niet.
“Hier is weinig toverdrank aan, dit is gewoon sportdrank”, zegt Van den Berg wijzend naar zijn bidon. “En vandaag als het zo warm is, doe ik er elektrolyten bij voor het zweten.”
“Wij gebruiken isotone sportdrank, met een specifieke combinatie van koolhydraten”, zegt Van Leeuwen. “Soms bevat het een beetje zout. Dat wil je ook aanvullen, want je verliest zout door het zweten.”
Ook bij Teunissen geen toverdrank in de bidon tijdens de etappe. “Alles behalve: het zijn puur suikers.”
Ananassap
Kersensap drinkt Teunissen bij Astana overigens niet. “Wij hebben ananassap. Die bevatten iets minder antioxidanten. Dus ik zei tegen de ploeg: is het niet beter om kersensap te pakken? Maar om een of andere reden hebben wij het nog niet.”
Bij het Belgische Lotto ruilden ze het kersensap onlangs in voor kersensnoepjes. Ook die werden donderdag direct na de finish al uitfietsend gegeten. Even later fietsten renners langs met een chocomel-achtige substantie in een flesje. En iets oranjes.
Het is een goede tijd om Tour-druïde te zijn.Wout van Aert en Matteo Jorgenson krijgen kersensap van hun ploeg
“Dit is echt iets van de laatste jaren”, zegt Van Leeuwen. “Die kersensap zag je de laatste twee, drie jaar verschijnen. Het komt doordat er in de laatste tien jaar steeds meer onderzoek naar is gedaan.”
“Je ziet ook dat voeding de laatste vijf jaar veel belangrijker is geworden in het wielrennen, dat daar de winst in zit.”
Augurkensap
Terwijl het kersensap net geaccepteerd is, zal momenteel ergens in een grote pot al een nieuwe toverdrank gebrouwen worden. Maar welke? Over de controversiële ketonendrank, waarvan de werking wordt betwijfeld, is niet iedereen enthousiast.
“Ik weet het zelf ook nog niet, anders had je het deze Tour waarschijnlijk al wel gezien”, zegt Van Leeuwen. “Maar wellicht is augurkensap wel het drankje dat we komende jaren ineens overal gaan zien.”
Tour de France bij de NOS
Alle etappes van de Tour de France zijn te zien op NPO1, te beluisteren op NPO Radio 1 en in een liveblog en livestream te volgen op NOS.nl.
Elke Tour-dag wordt afgesloten met De Avondetappe. Om 21.30 uur is die te zien NPO 1 Extra. Later op de avond, na het EK voetbal, is de uitzending ook op NPO 1 te zien.
Pogacar kreeg het groene spul dit voorjaar in Parijs-Roubaix aangereikt vanuit de ploegwagen, om (net zoals bietensap dat zou doen) spierkrampen in de finale tegen te gaan.
“Aanwijzingen dat augurkensap kan helpen als je kramp krijgt zijn er inderdaad”, zegt van Leeuwen. “Maar wetenschappelijk bewijs ervoor is nog zeer beperkt.”
Voorlopig blijven de toverdrankjes nog vooral donkerpaars.
