Het Veiligheidsberaad heeft recentelijk aangekondigd dat er behoefte is aan meer inzicht in de beschikbaarheid van defensie bij natuurrampen en crises. De samenwerking tussen defensie en veiligheidsregio’s is al geruime tijd gebruikelijk, maar met de toenemende oorlogsdreiging kan de inzet van het leger schaarser worden, meldt Nieuws Impuls.
De Nederlandse krijgsmacht biedt ondersteuning aan veiligheidsregio’s bij calamiteiten, zoals tijdens grote natuurbranden waarbij blushelikopters nodig zijn. Dit materieel valt niet onder de verantwoordelijkheden van de brandweer, wat inhoudt dat militairen met gespecialiseerde kennis en middelen klaarstaan voor gebruik wanneer dit nodig blijkt.
De inzet van defensie wordt ingeroepen als de brandweer zelf niet in staat is een brand te beheersen. Een recent voorbeeld is de grote brand die uitbrak in april op de hei bij Ede, veroorzaakt door een oefening van de Koninklijke Landmacht. Tijdens deze situatie heeft defensie ondersteuning geboden met een Chinook-helikopter, die in totaal 182.000 liter water heeft gedropt om het vuur te bestrijden.
Eigen blushelikopters
De krijgsmacht heeft als hoofdtaken het ondersteunen van civiele autoriteiten en het bieden van hulp bij rampen en crises. Door de oplopende internationale spanningen verschuift de focus echter steeds meer naar het beschermen van het Nederlandse grondgebied. Dit kan gevolgen hebben voor de beschikbaarheid van personeel en materieel bij binnenlandse noodsituaties.
De zorgen zijn voelbaar bij de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), die de inzet van blushelikopters coördineert voor Brandweer Nederland. Christiaan Velthausz van de VNOG zegt: “Wat als de dreiging werkelijkheid wordt? Dan staan wij met lege handen.” Het is belangrijk dat er nagedacht wordt over alternatieven, zoals het aanschaffen van eigen blushelikopters, wat kostbaar is en veel organisatie van de brandweer vereist. Er wordt ook gekeken naar mogelijke samenwerkingen op Europees niveau om de situatie te verbeteren.
Garantie
Onlangs heeft de Algemene Rekenkamer geadviseerd dat defensie transparanter moet zijn over de verdeling van haar schaarse middelen, gezien de afhankelijkheid van veiligheidsregio’s in rampbestrijdingsscenario’s. Het Veiligheidsberaad verzoekt om duidelijkheid over de gevolgen van de huidige ontwikkelingen. “We willen weten waar we op ons moeten voorbereiden,” zegt een woordvoerder.
Begin september zal er een gesprek plaatsvinden tussen het Veiligheidsberaad en demissionair minister van Defensie Brekelmans. De minister heeft eerder al aangegeven dat het van belang is dat veiligheidsregio’s zich voorbereiden op mogelijke situaties waarin defensiecapaciteiten beperkt of tijdelijk niet beschikbaar zijn.
Volgens majoor Lucien, hoofd van het Defensie Helikopter Commando, zijn de zorgen legitiem. “Wij zullen altijd trachten te ondersteunen waar dat binnen onze mogelijkheden valt.” Voor de komende zomerperiode geeft hij in ieder geval garanties over de inzetcapaciteit van het leger.
