De brandweer krijgt tot nu toe geen grip op de enorme branden die Los Angeles sinds dinsdag teisteren. De hulpdiensten kunnen veel middelen inzetten, maar door de windsnelheden blijkt niets effectief. Hoe nu verder?
“Wat ik nu zie, is dat het voorlopig droog en zonnig blijft in Los Angeles”, zegt meteoroloog Rico Schröder van Weeronline tegen NU.nl. Ook blijft de wind “stevig doorwaaien”. Dat is slecht nieuws voor de brandweer in de Amerikaanse staat Californië. De droogte en de wind zijn twee onderdelen van de fatale mix die ervoor zorgt dat de branden ontstaan en zo hardnekkig zijn.
“De allerhoogste natuurbrandwaarschuwing is uitgebreid tot vrijdag”, zegt Edwin Kok van Brandweer Nederland. “Als je dan al branden hebt, is dat natuurlijk een heel groot probleem.”
Door verschillende omstandigheden krijgt de Amerikaanse brandweer tot nu toe geen grip op die branden. Het gaat nu al om de verwoestendste branden in de historie van de stad.
‘Geen brandweer ter wereld is hiertegen opgewassen’
De branden woeden in een gebied waar veel mensen wonen. “Dat zijn dus allemaal branden die aandacht vragen”, zegt universitair hoofddocent Cathelijne Stoof van Wageningen University & Research.
Er zijn verschillende dingen die hulpdiensten dan gelijktijdig moeten doen. De branden moeten worden gestopt, mensen moeten in veiligheid worden gebracht en brandende huizen moeten worden geblust.
Door vonkenregens kunnen kilometers verderop nieuwe branden ontstaan. “Dat betekent dat je niet alleen mensen nodig hebt bij heel veel verschillende branden, maar ook in de richting die de wind op waait”, benadrukt Stoof. “Heb je ooit genoeg mensen om dat te doen?”
“Tegen deze omstandigheden is geen brandweerkorps ter wereld opgewassen”, zegt Kok. De Californische natuurbrandorganisatie CAL FIRE is een van de grootste brandweerorganisaties ter wereld. Daarnaast zijn er nog de brandweerkorpsen van de stad en van de county.
“Ze hebben absurd veel materiaal daar”, zegt Kok. “Maar niks is effectief met die windsnelheden.” Zo heeft het weinig zin om water vanuit de lucht op de vlammen te laten vallen als het merendeel van het water door de wind toch ergens anders terechtkomt. Daarnaast is het überhaupt veel te gevaarlijk om te gaan vliegen. Tegelijkertijd wakkert de wind de branden verder aan. “Op een gegeven moment is het onbegonnen werk”, zegt Kok. “Dan brandt alles om je heen.”
De ramp ontwikkelt zich nog
Tot nu toe zijn meer dan 100.000 mensen geëvacueerd. Ruim tweeduizend gebouwen zijn verwoest of zwaar beschadigd. Vijf mensen zijn omgekomen. “Dat zijn er vijf te veel”, benadrukt Kok. “Maar gezien de enorme verwoesting is het eigenlijk een mirakel dat het tot nu toe bij die vijf mensen gebleven is.”
Wat de hulpdiensten bijvoorbeeld goed doen, is dat ze de mensen snel waarschuwen. “De brandweer is er wel, maar kan niets meer voor je betekenen”, is de boodschap volgens Kok. “Ga weg”, is dan het enige juiste advies.
“Op dit moment is zich een ramp aan het ontwikkelen”, zegt Stoof. “Het duurt dagen voordat we doorhebben wat de schaal daarvan is.” Hoe het verdergaat, is deels afhankelijk van het weer. Het zou vooral helpen als de wind afneemt. Dan zijn de branden nog steeds niet zomaar geblust, maar worden ze wel “beheersbaarder”.
In de tussentijd benadrukt zowel Stoof en Kok dat de brandweer moet inzetten op het blussen van kleine branden. Op die manier kunnen deze niet uitgroeien tot grote onbeheersbare branden.
Voorkomen dat een brand een ramp wordt
In Los Angeles is nu al sprake van een ramp. De branden begonnen als natuurbranden. Als een natuurbrand overslaat op een stad, heb je vaak gelijk veel grotere problemen. In gebouwen kunnen zich stoffen bevinden die kunnen ontploffen. Bovendien is de as van een stadsbrand giftiger dan die van een natuurbrand. Daarnaast wonen er natuurlijk mensen in een stad, die gevaar lopen.
“Dan kun je beter aan de voorkant gaan zitten om ervoor te zorgen dat dit soort natuurbranden niet kunnen overgaan in stadsbranden”, zegt Stoof. Dat kan volgens volgens hem op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door te kijken naar de manier waarop huizen worden gebouwd en naar de afstand tussen gebouwen.
Ook moet kritisch worden gekeken naar de plek waar wordt gebouwd. In Nederland vragen we ons af of we moeten bouwen in overstromingsgebied. “Hetzelfde geldt voor brand.”
Volgens Stoof worden de voorbereidingen op een ramp vooral getroffen ná een ramp. Terwijl het eigenlijk veel beter is om in te zetten op preventie. “Dat moet wereldwijd veel meer gebeuren.”