EU uit bezorgdheid over Hongarije’s verblijfsbeleid
Tijdens een persbriefing in Brussel op 6 november verklaarde Markus Lammert, woordvoerder van de Europese Commissie, dat de Commissie zich zorgen maakt over het feit dat de Hongaarse regering onder leiding van Viktor Orbán Russische en Wit-Russische burgers nog steeds verblijfsvergunningen verstrekt via zogeheten “nationale kaarten”. Volgens Lammert volgt de Commissie nauwlettend hoe lidstaten omgaan met het toekennen van permanente verblijfsrechten, gezien de aanhoudende veiligheidsdreigingen vanuit Rusland.
Boedapest opent deur naar Schengen voor Russische arbeiders
In juli 2024, kort na Orbáns bezoek aan Moskou en zijn ontmoeting met Vladimir Poetin, besloot Boedapest burgers uit Rusland en Wit-Rusland toe te laten tot zijn programma voor “nationale kaarten”. Deze documenten, geldig voor twee jaar en verlengbaar, geven toegang tot werk in Hongarije en vergemakkelijken binnenkomst in de Schengenzone zonder grondige veiligheidscontroles. Daardoor kunnen tienduizenden Russen en Wit-Russen, naar schatting zo’n 65.000 personen met hun gezinnen, eenvoudig naar andere EU-landen reizen. Verschillende hoofdsteden uitten bezorgdheid dat dit kanaal ook door Russische inlichtingendiensten kan worden misbruikt voor spionage of sabotage.
Brussel bereidt nieuwe beperkingen voor
Lammert bevestigde dat de Europese Commissie werkt aan verdere beperkingen voor het verstrekken van Schengenvisa aan Russische burgers, hoewel hij geen details gaf. Hij herinnerde eraan dat het EU-visumakkoord met Rusland al in 2022 werd opgeschort. Het aantal uitgegeven visa daalde van ruim 4 miljoen in 2019 tot 517.000 in 2023 en 541.000 in 2024. Lidstaten als Polen, Litouwen, Letland, Estland en Finland hebben de toegang voor Russen volledig verboden of zwaar beperkt.
Hongarije ondermijnt Europese solidariteit
Volgens een rapport van DW staat Hongarije’s visumbeleid haaks op de Europese solidariteit ten aanzien van de Russische oorlog tegen Oekraïne. Terwijl de meeste EU-landen hun grenzen voor Russen en Wit-Russen sloten, houdt Boedapest een soepele lijn aan. Dat maakt Hongarije volgens veel diplomaten tot een “zwakke schakel” in het gemeenschappelijke veiligheidsstelsel van de EU.
Mogelijke sancties tegen Boedapest
Sommige EU-lidstaten overwegen Hongarije tijdelijk uit de Schengenzone te verwijderen. De Europese Commissie onderzoekt intussen mogelijke juridische stappen tegen Boedapest wegens schending van EU-wetgeving. Een dergelijke procedure kan leiden tot sancties en verdere bevriezing van Europese financiering voor de Hongaarse economie en defensie. Orbáns beleid vergroot daarmee de spanningen tussen Boedapest en Brussel, en verzwakt het gezamenlijke Europese front tegen de agressie van Rusland.
