Het kabinet wil een krijgsmacht die meer dan twee keer zo groot is als de huidige: van 70.000 naar 200.000 mensen. Om de krijgsmacht te vergroten gaat de overheid alle jongeren die op hun 17e een oproep krijgen ook een enquête sturen, om ze enthousiast te maken voor defensie.
Het invullen van de enquête is vooralsnog vrijwillig, maar zou op termijn wel verplicht kunnen worden en defensie zou er ook consequenties aan kunnen gaan verbinden, zoals de verplichting tot het voeren van een gesprek of het ondergaan van een keuring. De opkomst blijft in de huidige scenario’s vrijwillig.
Daarnaast moeten er meer reservisten komen die zich naast hun dagelijks werk kunnen inzetten voor defensie en opgeroepen kunnen worden.
Ook zouden meer jongeren aan het zogeheten dienjaar moeten meedoen, waarin mensen tussen de 18 en 27 jaar op vrijwillige basis kunnen kennismaken met defensie. Het kabinet is er “met het oog op het huidige dreigingsbeeld” van overtuigd dat nog sneller dan al de bedoeling was een grotere krijgsmacht moet komen. Eerder werd over een groei naar 100.000 mensen gesproken. Eind vorige week werd al duidelijk dat dat aantal naar boven zou worden bijgesteld.
Extreem scenario
Deze plannen staan in een brief van staatssecretaris Tuinman (BBB) aan de Tweede Kamer. Zowel Tuinman als premier Schoof benadrukken dat er geen nieuwe dienstplicht komt. Tuinman gelooft er ondanks kritische geluiden “heilig” in dat het “op vrijwillige basis kan”.
Sommige stappen, zoals de enquête, zouden later dus wel verplicht kunnen worden. Het dienjaar wordt dat zeker niet, aldus Tuinman. Op de vraag bij welk extreem scenario dat kan veranderen zegt hij dat dat nu niet aan de orde is, maar dat het zou kunnen “als alles wat er nu wordt gedaan echt niet helpt en de Russen aan de deur staan”.
Constant paraat staan
Volgens Tuinman staat defensie “voor een hele grote verandering. Waar we vroeger de focus hadden op missies, moeten we nu groeien naar constant paraat staan. De dreiging voor Europa en Nederland is serieus. Het wordt steeds onveiliger. Nederland en Europa moeten op eigen benen gaan staan, daar hebben we niet alleen meer middelen en spullen voor nodig, maar ook veel meer mensen.”
Hij zegt dat die mensen er zeker zijn. De reservisten kunnen bijvoorbeeld uit de ziekenhuizen, de beveiliging of van hulpdiensten komen. Door hen te trainen kunnen ze functioneel worden ingezet.
Jongeren zouden in hun dienjaar een jaar lang in een eenheid kunnen werken, waar ook een weerbaarheidstraining hoog op de agenda staat. Tuinman is ervan overtuigd dat daarna veel jongeren bij defensie kunnen blijven.
Sommige regels mogen ook soepeler: ook mensen met kleurenblindheid of voedselallergie kunnen worden ingezet. Tuinman: “Iedereen is welkom.”
Oorlogsorganisatie
De ambitie is om de krijgsmacht in 2027 te hebben ingericht in een zogenoemde vredesorganisatie én een oorlogsorganisatie.
In de brief aan de Kamer wordt gesproken van “misschien wel de grootste veranderopgave waar defensie sinds het opschorten van de opkomstplicht en omslag naar beroepsleger voor heeft gestaan.”
De hele maatschappij en de Tweede Kamer zijn bij deze operatie nodig. Daarom komt er een grote campagne die de samenleving moet meenemen in de urgentie van de opgave waar we voor staan. Het gaat om een besef van “collectieve verantwoordelijkheid” voor onze veiligheid, staat in de brief.
Eerder sprak het kabinet al met de vakbonden over de intentie om het leger sneller dan gepland uit te breiden.
