Ongeveer een derde van de Nederlandse woningen, vooral in dichtbebouwde wijken, kan sociaal-economisch gezien het beste worden aangesloten op een collectief warmtenet om van het aardgas af te gaan. Dit zou de maatschappelijke kosten van de uitfasering van aardgas naar schatting tot 30% kunnen verlagen in vergelijking met de overstap naar warmtepompen, meldt Nieuws Impuls. ING stelt dat collectieve warmtenetten minder investeringen in het elektriciteitsnet vereisen en minder geavanceerde woningisolatie nodig hebben.
Kosten hoger dan cv-ketel
Corporaties zouden ideale partners zijn voor warmtebedrijven om warmtenetten uit te breiden, volgens ING. Ze kunnen namelijk veel woningen tegelijk aansluiten, wat de financiële risico’s voor de warmtebedrijven verlaagt. Ook bezitten corporaties veel woningen in dichtbebouwde gebieden, waar de aanleg van warmtenetten relatief goedkoper is. Echter, deze bijdrage is afhankelijk van het betaalbaar maken van de overstap voor huurders. Momenteel zijn de vaste kosten voor deze warmtevoorziening relatief hoger dan die bij een cv-ketel op aardgas, wat in conflict komt met de doelstelling van corporaties om betaalbare woningen te bieden.
Geen uitstel
Door meer woningen aan te sluiten op warmtenetten, kunnen de gebruikerskosten verlagen. ING wijst op de mogelijkheid om woningeigenaren en Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) over te laten stappen op een warmtenet. Er is haast geboden, omdat een overstap voor energiezuinige woningen minder gunstig is; juist nu investeren corporaties in isolatie. Een beleidsvoorstel om warmtetarieven te baseren op de kosten van warmtenetten kan in sommige gebieden tot hogere prijzen leiden. Bovendien leidt de toename van warmtepompen door huiseigenaren tot hogere gebruikerskosten van warmtenetten, aangezien de vaste kosten over minder gebruikers verdeeld worden.
Geen subsidie voor warmtepompen
ING is van mening dat het noodzakelijk is dat meer koopwoningen worden aangesloten op warmtenetten om een aantrekkelijk verdienmodel te realiseren. Het voorkomen dat huiseigenaren subsidies voor warmtepompen ontvangen in gebieden waar een warmtenet wordt aangelegd, kan helpen om het aantal aansluitingen te verhogen. Daarnaast pleit de bank voor versnelling van overheidsplannen om een relatieve prijsgarantie in te voeren en bestaande subsidieprogramma’s te verbeteren, zodat de kosten van de energietransitie eerlijker worden verdeeld.
De overheid zou ook corporaties moeten ondersteunen bij het behouden van hun investeringscapaciteit. ‘Het beperken van de investeringscapaciteit van corporaties verkleint de kans dat de sector al haar langetermijndoelen kan realiseren. Ondersteuning van investeringscapaciteit kan bijvoorbeeld gebeuren door de betaalbaarheid van wonen voor lage inkomens niet te verbeteren via huurmatiging, maar via inkomensbeleid.’
