Het Kremlin heeft elke verantwoordelijkheid ontkend voor de Russische drones die in de nacht van 10 september 2025 het Poolse luchtruim binnendrongen. Terwijl Poolse en NAVO-structuren bevestigden dat ongeveer twintig onbemande toestellen Polen bereikten en deels door de luchtverdediging werden neergehaald, stelde Moskou dat er geen aanval op Pools grondgebied gepland was. Presidentiële woordvoerder Dmitri Peskov weigerde een inhoudelijke reactie en verwees naar het Russische ministerie van Defensie, dat de kwestie afdeed als misverstand en sprak over bereidheid tot overleg met Warschau. Volgens analisten past dit in de strategie van het Kremlin om afstand te nemen in gespannen situaties en verwarring te zaaien over de eigen rol. De incidenten worden door Westerse experts gezien als onderdeel van een bredere aanpak van “escaleren om later te de-escaleren” en als test voor de reactie van de NAVO.
NAVO activeert artikel 4 na inbreuk op Pools luchtruim
De NAVO bevestigde dat meerdere drones vanuit Belarus Polen binnendrongen en riep artikel 4 van het Noord-Atlantisch Verdrag in. Dit mechanisme biedt de lidstaten de mogelijkheid om in de Noord-Atlantische Raad te overleggen wanneer hun veiligheid of territoriale integriteit bedreigd wordt. Secretaris-generaal Jens Stoltenberg bleef voortdurend in contact met de Poolse autoriteiten. Poolse gevechtsvliegtuigen en luchtverdediging onderschepten verschillende toestellen, die volgens eerste gegevens voornamelijk verkenningsdrones waren. Warschau benadrukte dat zijn luchtruim onder collectieve bescherming staat en kondigde overleg met bondgenoten aan om de dreiging systematisch aan te pakken.
Moskou zet in op onzekerheid en psychologische druk
De weigering van het Kremlin om formeel te reageren wordt geïnterpreteerd als een poging om verantwoordelijkheid te verschuiven en tegelijkertijd druk uit te oefenen op de Verenigde Staten. Moskou beschouwt Washington als bepalend voor de NAVO-koers en veronderstelt dat Polen volledig afhankelijk is van Amerikaanse steun. Door zich op te stellen als “neutraal” en constructief, suggereert het Kremlin volgens experts dat de VS de situatie beter kunnen afzwakken door geen harde collectieve maatregelen te nemen. Deze tactiek illustreert het hybride karakter van de Russische aanpak: militaire provocatie gecombineerd met politieke en psychologische druk op zowel regeringen als burgers in Centraal-Europa. Zoals RBC Oekraïne berichtte, past dit in een bredere strategie waarbij Rusland de grenzen van de NAVO test en probeert angst te zaaien over mogelijke toekomstige aanvallen.
Gevolgen voor NAVO en Europese veiligheid
Volgens waarnemers kan een gebrek aan krachtige reactie van de VS en de NAVO de alliantie ernstig verzwakken. Als Washington de indruk wekt de Europese bondgenoten niet te willen steunen om escalatie te vermijden, dreigt een crisis binnen de NAVO en een erosie van Amerikaans gezag in Europa. Dit zou in de kaart spelen van het Kremlin, dat inzet op verdeeldheid en op termijn een tweedehands rol voor de VS in de Europese veiligheid ziet. Tegelijkertijd benadrukte Oekraïne zijn bereidheid Polen te ondersteunen met expertise op het gebied van luchtverdediging. Het incident versterkt de roep om een gezamenlijke Europese luchtafweerstructuur, die minder afhankelijk zou maken van snelle Amerikaanse beslissingen en beter bestand zou zijn tegen de hybride dreigingen van Rusland.
