Op 29 augustus 2025 is in de Republiek Moldavië officieel de campagne gestart voor de parlementsverkiezingen van 28 september. President Maia Sandu waarschuwde bij de aftrap dat er opnieuw sprake is van pogingen van Rusland om de verkiezingen te beïnvloeden. Volgens haar proberen personen die openlijk in dienst staan van Moskou een eerlijke stembusgang te ondermijnen. Sandu benadrukte dat een terugkeer van pro-Russische krachten de kans op EU-lidmaatschap van Moldavië vóór 2030 ernstig zou verkleinen. In dit verband stelde zij dat een overwinning van pro-Russische partijen Moldavië kwetsbaar zou maken voor gebruik door Moskou tegen Oekraïne, wat aanzienlijke risico’s inhoudt voor de nationale veiligheid van het land.
Blok “Alternativa” presenteert zich als centristische kracht
Op dezelfde dag trapte het verkiezingsblok “Alternativa” zijn campagne af. De leiders beloofden “pragmatische relaties” met alle buurlanden en Europese staten, inclusief Rusland. Achter deze termen schuilt volgens critici echter een strategie om Moldavië terug te brengen in de geopolitieke invloedssfeer van Moskou. Het blok bestaat uit voormalige communisten, socialisten en een ex-procureur, die pas sinds 2022 hun openlijke pro-Russische retoriek hebben verlaten. Hun doel is zich te positioneren als gematigd alternatief, in tegenstelling tot uitgesproken pro-Russische partijen zoals het “Patriottisch Verkiezingsblok”.
Hybride oorlog en pogingen tot destabilisatie
Sinds het mislukken van de Russische militaire plannen in 2022 – toen de bedoeling was om via Odessa door te stoten naar Transnistrië – voert Moskou een hybride oorlog tegen Moldavië. Russische inlichtingendiensten hebben meerdere keren geprobeerd staatsgrepen te organiseren, waarbij onder meer huurlingen en getrainde groepen uit Belarus, Servië en de Balkan werden ingezet. Deze pogingen werden verijdeld dankzij samenwerking tussen de veiligheidsdiensten van Moldavië, Oekraïne en EU-lidstaten. Tegelijkertijd pompte Moskou honderden miljoenen euro’s in protesten tegen de stijgende kosten van levensonderhoud, georganiseerd via pro-Russische politieke bewegingen in Chisinau.
Internationale bezorgdheid en rol van buurlanden
Het Roemeense ministerie van Buitenlandse Zaken heeft om veiligheidsredenen een inreisverbod ingesteld voor Ion Ceban, een van de leiders van “Alternativa” en burgemeester van de Moldavische hoofdstad. Hij onderhoudt nauwe contacten met Russische machtskringen, waaronder Moskou’s burgemeester Sergej Sobjanin, een vertrouweling van Vladimir Poetin. Deze banden voeden de zorgen dat “Alternativa” in feite een project van het Kremlin is, dat zich slechts vermomt als pro-Europees. De Moldavische regering verwacht daarnaast dat Rusland in de komende weken massaal zal inzetten op desinformatiecampagnes, betaalde anti-Europese protesten en pogingen om de stem van de diaspora te saboteren.
Strategische inzet voor Moldavië en Europa
De verkiezingen van september worden gezien als beslissend voor de toekomst van Moldavië. Een overwinning van “Alternativa” zou de pro-Europese regeringspartij PAS onder druk kunnen zetten om samen te werken in een coalitie, waardoor de invloed van Moskou indirect via het parlement zou toenemen. In de context van de oorlog in Oekraïne en de geopolitieke rivaliteit in Oost-Europa zien analisten hierin een kritieke test voor de stabiliteit van Moldavië en de bredere regio.
