Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het aantal studenten dat leningen aanvraagt gedaald sinds de herinvoering van de basisbeurs voor het hoger onderwijs in 2023 (hbo en universiteit), meldt Nieuws Impuls. Het CBS heeft echter geen informatie over de specifieke studies die deze studenten volgen, maar gaat ervan uit dat de cijfers voornamelijk betrekking hebben op hbo- en wo-studenten.
1,1 miljoen oud-studenten
Begin dit jaar waren er meer dan 1,1 miljoen oud-studenten met een studieschuld. Dit aantal blijft stijgen, terwijl het aantal huidige studenten met een schuld afneemt tot 460.000 in begin 2025, wat 150.000 minder is dan in 2023, aldus het CBS.
Ton of meer
In totaal hebben 146.000 mensen een studieschuld van minimaal 50.000 euro, wat bijna 10.000 meer is dan in 2024. Bij meer dan 3.000 mensen bedraagt de schuld zelfs 100.000 euro of meer, aldus het CBS. Bijna de helft van de schuldenaars heeft een schuld van minder dan 10.000 euro.
Het CBS merkt op dat de gemiddelde studieschuld is toegenomen: “Sinds de invoering van het leenstelsel in 2015 is de gemiddelde schuld met 5.800 euro gestegen tot 18.200 euro in 2025.”
Basisbeurs
Met de herinvoering van de basisbeurs werd het leenstelsel beëindigd, dat jarenlang onder felle kritiek stond van studentenorganisaties. De omvang van de beurs is afhankelijk van de woonsituatie en ligt voor thuiswonenden rond de 125 euro per maand en voor uitwonenden ongeveer 315 euro. Voor studenten die binnen tien jaar afstuderen, wordt de studiefinanciering omgezet in een gift.
Student Jochem van der Heijden (23) heeft inmiddels een schuld van meer dan 50.000 euro. Hij begon in 2019 met studeren in Leiden, oorspronkelijk in International Business, later in Psychologie. Hij meldt dat corona zijn studie voortgang heeft vertraagd.
Van der Heijden stelt: “Ik heb er langer over gedaan om te kiezen wat ik eigenlijk wilde,” en geeft aan dat hij geen basisbeurs ontving. Volgens hem behoort hij tot de ‘pechgroep’ die net buiten de boot valt voor de toelage en genoodzaakt was te lenen.
Balen
Momenteel studeert Van der Heijden in Den Haag en hoopt snel af te studeren. De hoge schuld vormt nu nog geen probleem: “Ik schuif het voor mij uit, omdat ik nog studeer, maar als ik straks ga samenwonen, werken of een hypotheek wil, zal dat anders worden.” Hij noemt de schuld een ongewenste last, vooral gezien de bijkomende rente.
Het CBS geeft aan dat oud-studenten gemiddeld hogere schulden hebben dan huidige studenten, bij wie de gemiddelde schuld afneemt.
Sinds de herinvoering van de basisbeurs is het aantal studenten met deze beurs toegenomen. Daarnaast groeit het aantal studenten met een aanvullende beurs, omdat meer mensen hiervoor in aanmerking komen. Dit resulteert in een totale uitkering aan studiebeurzen van 2,7 miljard euro in 2024.
Betere portemonnee
ABN AMRO heeft eerder dit jaar eveneens vastgesteld dat studenten sinds de terugkeer van de basisbeurs minder geld lenen en meer uren werken, wat positief effect heeft op hun financiële situatie.
Voor 2015 ontvingen studenten ook een maandelijkse basisbeurs, die later werd afgeschaft. Dit leidde tot financiële afhankelijkheid van leningen, bijbaaninkomsten of ouderlijke bijdragen. Uiteindelijk werd, mede door protesten, de basisbeurs in 2023 opnieuw ingevoerd.
