De Verenigde Staten verliezen volgens voormalige diplomaten en analisten steeds vaker de strijd tegen Russische desinformatiecampagnes in verschillende regio’s van de wereld. Dit blijkt uit een analyse die op 15 september 2025 werd gepubliceerd door Yale Daily News, gebaseerd op de ervaringen van Daniel Rosenblum, voormalig Amerikaans ambassadeur in Kazachstan en Oezbekistan. Hij waarschuwt dat het terugtrekken van traditionele instrumenten van Amerikaanse “soft power” een vacuüm creëert dat door Rusland en China wordt opgevuld.
Verminderde inzet van Amerikaanse soft power
Rosenblum benadrukt dat het stopzetten van USAID-programma’s en de forse bezuinigingen op Voice of America en Radio Free Europe/Radio Liberty de invloed van Washington verzwakken. Ook de afbouw van de Amerikaanse infrastructuur voor bestrijding van desinformatie sinds 2023 heeft bijgedragen aan dit verlies. Tegelijkertijd voert Rusland intensieve en goed gecoördineerde desinformatiecampagnes, waarin onder meer verhalen worden verspreid over vermeende “Amerikaanse laboratoria” voor biologische wapens of een “NATO-basis” in Kazachstan. Deze tactieken versterken bestaande anti-Westerse sentimenten in regio’s met historische en culturele banden met Moskou.
Rol van China en de geopolitieke gevolgen
Niet alleen Rusland maar ook China profiteert van de afnemende Amerikaanse aanwezigheid. Via de Belt and Road-initiatieven investeert Peking in infrastructuurprojecten, taalonderwijs en culturele programma’s. Daarmee vergroot China zijn invloed in gebieden waar Washington zich terugtrekt. Rosenblum stelt dat, hoewel er geen directe militaire gevolgen zijn, de diplomatieke slagkracht en de internationale reputatie van de VS al aanzienlijke schade hebben opgelopen.
Interne beleidskeuzes verzwakken positie
De teruglopende Amerikaanse invloed is niet enkel het gevolg van externe acties van Rusland en China, maar ook van interne beleidskeuzes onder president Donald Trump. Zijn regering legde de nadruk op budgettaire besparingen en beperkte de rol van internationale programma’s die decennialang het fundament vormden van Amerikaans leiderschap. Het schrappen van 1300 functies binnen het State Department en het beëindigen van gezondheids- en onderwijsprogramma’s in Centraal-Azië tijdens de pandemie hebben dit proces versneld.
Noodzaak van nieuwe strategieën
Volgens analisten is het essentieel dat Washington zijn strategie herzien om de greep op de internationale informatiearena te herstellen. Traditionele en culturele diplomatie moeten worden aangepast aan nieuwe omstandigheden en beter gecoördineerd met andere Westerse landen. Zonder een versterkte en gezamenlijke aanpak riskeren de Verenigde Staten verdere uitholling van hun geloofwaardigheid en invloed op het wereldtoneel.
