Van alle producten en diensten die afgelopen maand duurder werden, springen vooral rund- en kalfsvlees eruit. In juni betaalde je voor rundvlees bij de slager of de supermarkt 26 procent meer dan een jaar geleden. Volgens kenners heeft die grote stijging twee oorzaken: ziek vee en een krimpende veestapel.
Bij groothandel Bredase Horeca Vleescentrale zien ze de prijzen snel oplopen. “De afgelopen drie maanden zijn onze inkoopprijzen voor rundvlees gestegen met bijna de helft”, zegt eigenaar Simone Jongenelen.
Vooral goedkopere runderproducten als hamburgers en rundergehakt zijn duurder geworden. “En dan moet het barbecueseizoen nog beginnen. De biefstuk is niet meer te betalen voor veel mensen, denk ik.”
Minder kalveren
Blauwtong is een van de boosdoeners. Vorig jaar brak de virusziekte herhaaldelijk uit op boerderijen in Nederland en andere Europese landen. Blauwtong leidt bij koeien tot griepachtige klachten en soms tot de dood.
“Ook als een koe de ziekte overleeft, kan die grote gevolgen hebben voor het dier”, vertelt Eva Gocsik, analist dierlijke eiwitsector bij Rabobank. Zo maakt blauwtong de dieren minder vruchtbaar. “Dat koeien vorig jaar minder kalveren kregen, zie je dit jaar terug op de markt. Het aanbod is kleiner geworden, en dat geldt voor heel Europa.” En minder aanbod bij een gelijke of stijgende vraag betekent een hogere prijs.Biefstuk en entrecôte bij een slagerij: rundvlees was vorige maand 26 procent duurder dan een jaar geleden
Daarbovenop worden er steeds minder runderen gehouden in Europa. Dit structureel slinkende aanbod is nog een oorzaak achter de steeds duurdere gehaktbal. Vanuit Europees beleid is dit een gewenste ontwikkeling: runderen zorgen voor veel uitstoot van broeikasgassen. Dat boeren en hun dieren al sinds jaar en dag de grootste uitgavenpost vormen in het EU-budget, wordt bekritiseerd door zowel links als rechts. Ook vandaar de wens om minder runderen te houden in Europa.
De meeste koeien die we slachten in Nederland zijn ‘gepensioneerde’ melkkoeien. En ook daarvan hebben we steeds minder. Want voor elke nieuwe generatie worden de koeien een klein beetje efficiënter. Door het fokken gaat de melkproductie omhoog met 1 tot 2 procent per generatie, zegt Eva Gocsik. Voor evenveel melk heb je dus steeds iets minder koeien nodig. “En ook dat zorgt voor een kleiner aanbod en dus hogere prijzen.”
Twee biefstukken minder
Betekent deze ontwikkeling dat bijvoorbeeld ossenhaas over een paar jaar twee keer zo duur gaat zijn? Waarschijnlijk niet. Volgens berekeningen van de Europese Commissie wordt Europees kalfs- en rundvlees de komende jaren gemiddeld 2 procent duurder. “Pas volgend jaar zal de veestapel hersteld zijn na de effecten van de blauwtong”, verwacht Gocsik. “Tot die tijd blijven de prijsstijgingen wel hoger.”
Dat heel Europa en ook Nederland mikken op een kleinere veestapel is wel een blijvertje. Het kleinere aanbod zal dus ook blijven.
De Europese Commissie verwacht dat de vraag naar vlees de komende jaren omlaag gaat. Dat komt niet alleen doordat sommige consumenten het fout vinden om vlees te eten. De hogere prijzen zullen ertoe leiden dat mensen minder vlees zullen kopen, zo is de verwachting.
Over tien jaar zullen de Europeanen jaarlijks gemiddeld 9,2 kilo rundvlees per persoon eten, zo schat de Europese Commissie. Dat is jaarlijks twee biefstukken (of 600 gram) minder dan wat we nu eten.
