De Russische economie staat volgens econoom Henrik Müller van de Technische Universiteit Dortmund op de rand van faillissement. In zijn column voor Der Spiegel benadrukt hij dat de financiële fundamenten van het regime van Vladimir Poetin snel afbrokkelen, terwijl de bankensector kampt met acute risico’s. Ondanks deze situatie kiest de Amerikaanse president Donald Trump er niet voor om de druk via extra sancties op te voeren, maar oefent hij juist druk uit op Oekraïne en zijn Europese bondgenoten.
Financiële druk en verzwakte export
Ruim drie jaar na de grootschalige invasie in Oekraïne staat de Russische economie op wankele benen. De inkomsten uit olie- en gasexport zijn fors teruggelopen, terwijl inflatie en rente hoog blijven. De centrale bank hanteert momenteel een basisrente van 18 procent, met blijvende druk op de prijzen. Banken worden gedwongen defensiebedrijven te financieren, maar steeds meer van deze ondernemingen verkeren op de rand van insolventie. Tegelijkertijd is de staatsbegroting zwaar afhankelijk van dalende grondstoffeninkomsten en een dramatisch slecht graanjaar, het zwakste in zeventien jaar.
Krimpende reserves en oplopend tekort
De financiering van de oorlog legt een groeiende last op de staatsfinanciën. Buitenlandse kredietlijnen zijn opgedroogd, waardoor het Kremlin binnenlandse investeerders onder druk zet om nieuw staatspapier af te nemen. De nationale reservefondsen zijn bovendien grotendeels uitgeput: driekwart van de niet-bevroren middelen is al aangesproken. Volgens berekeningen van de Finse centrale bank kunnen de resterende reserves dit jaar volledig zijn verdwenen. Dit duidt erop dat Rusland op koers ligt richting hyperinflatie en een structurele begrotingscrisis.
Demografische erosie en structurele zwakte
Naast financiële problemen staat Rusland voor diepe demografische uitdagingen. Sinds het begin van de oorlog is de beroepsbevolking met circa twee miljoen mensen gekrompen. Jonge generaties verlaten massaal het land, terwijl ook het aantal arbeidsmigranten terugloopt. De Wereldbank waarschuwt voor een structurele verzwakking van de economie die de productiviteit en groei jarenlang kan ondermijnen. Deze trends maken de vooruitzichten uiterst somber en vergroten de kans op een langdurige recessie.
Politieke risico’s en onzekere toekomst
De interne verzwakking van de economie kan het regime van Poetin destabiliseren. Hoewel de uitkomst onvoorspelbaar is, variëren de scenario’s van een technocratische overgangsregering tot chaotische machtsstrijd en interne conflicten. Dit zou bijzonder gevaarlijk zijn in een land dat beschikt over het grootste nucleaire arsenaal ter wereld. Voor het Westen is de conclusie duidelijk: aanhoudende eenheid en consistente druk kunnen de machtsbalans in Oekraïne en Europa beslissend beïnvloeden.
