In Srebrenica in Bosnië en Herzegovina zijn duizenden mensen bijeen gekomen om de genocide van 1995 te herdenken. Vandaag is het dertig jaar geleden dat meer dan 8000 moslimmannen en -jongens werden vermoord.
Namens Nederland sprak demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken onder meer de nabestaanden toe. “We voelen ons beschaamd. Wij, de internationale gemeenschap, hebben gefaald om ze te beschermen”, begon Veldkamp zijn toespraak.
“Ik voel me beschaamd, dat Nederland als deel van die gemeenschap een morele en politieke verantwoordelijkheid draagt voor het niet kunnen voorkomen van de genocide.” Nederlandse VN-militairen, gelegerd in de “veilige enclave” wisten indertijd de moordpartij niet te voorkomen.
Veldkamp benadrukte nogmaals namens Nederland “diepste excuses” aan te bieden. “Ik begrijp dat deze woorden de bittere realiteit van uw verlies niet kunnen veranderen.” In 2022 bood toenmalig minister Ollongren namens Nederland voor het eerst excuses aan de slachtoffers en nabestaanden.
Bekijk in de video hieronder hoe de herdenking verliep:
Srebrenica herdenkt genocide, minister Veldkamp ook aanwezig: ‘Wij schamen ons’
In Nederland wordt stilgestaan bij de 30e herdenking van de genocide in Srebrenica met een zogenaamde ‘plaatsmarkering’. Op het Churchillplein in Den Haag, de plek voor het voormalige Joegoslavië-tribunaal, wordt een steen geplaatst met daarin 8372 kleine steentjes afkomstig uit de grafstenen uit Srebrenica.
Het zijn net zoveel steentjes als het aantal slachtoffers van de genocide. Op die plek moet uiteindelijk een Nationaal Monument komen ter nagedachtenis. Initiatiefnemers van een Nationaal Monument hopen dat ook het gebouw van het Joegoslavië-tribunaal onderdeel kan worden van de herdenkingsplek.
Veldkamp zei voorafgaand aan zijn toespraak in Potocari tegen de NOS zich hard te maken voor een definitief monument in Nederland. “We voelen de gedeelde verantwoordelijkheid van Nederland in het falen van 1995.”
‘Molens malen langzaam’
Er is al jarenlang discussie over de aanlegg van een National Monument. Initiatiefnemers strijden al vijf jaar voor de plek op het Churchillplein, met daarbij in het gebouw van het Joegoslavië-tribunaal een kenniscentrum. Maar de gemeente Den Haag en de Rijksoverheid kunnen het niet eens worden over die plek.
“In Nederland malen de molens weleens heel langzaam”, zei Veldkamp daarover. Maar de demissionair minister is vastberaden dat Nationale Monument er te laten komen. “Nu is het een tijdelijk monument, maar het is zaak dat er nu echt een definitief monument komt”.
