Sinds juli 2025 nemen meerdere toonaangevende Russische industriële ondernemingen maatregelen om kosten te beperken te midden van een verergerende economische situatie. De autofabrikant AvtoVAZ kondigde op 23 juli aan dat vanaf 29 september mogelijk wordt overgeschakeld naar een vierdaagse werkweek vanwege dalende verkopen, overvolle voorraden en importdruk op de binnenlandse markt. De maatregel wordt gepresenteerd als alternatief voor grootschalige ontslagen.
Autosector zakt verder weg ondanks productiecijfers
AvtoVAZ produceerde in 2024 ruim 525.000 voertuigen, met een geplande output van 500.000 voor 2025. Desondanks liggen momenteel circa 400.000 auto’s onverkocht op voorraad. Volgens de directie zijn buitenlandse merken verantwoordelijk voor prijsdumping, wat de interne markt verder onder druk zet. Ook geopolitieke factoren en een restrictieve kredietomgeving verslechteren de vooruitzichten. De definitieve beslissing over de werkweek zal afhangen van marktanalyse, renteontwikkelingen en de beschikbaarheid van leningen.
Andere zwaargewichten volgen met soortgelijke maatregelen
Niet alleen AvtoVAZ maakt pas op de plaats. Ook bij Kirovski Zavod, een van de oudste metaalverwerkende groepen van het land, overweegt het management een vierdaagse week. De groep produceert onder meer energiecomponenten voor de Russische marine, ijsbrekers en kerncentrales. De onderneming telt circa 7.000 werknemers.
Het Chelyabinsk Elektrometallurgisch Kombinaat kondigde al aan dat administratief personeel op een verkort rooster wordt gezet. Ondanks een omzet van meer dan 81,5 miljard roebel in 2024, werd het jaar afgesloten met een nettoverlies van 519,4 miljoen. Ook daar werken zo’n 8.000 mensen.
Massaal productieverlies in landbouw- en motorenindustrie
Eerder dit jaar schakelde landbouwmachinefabrikant Rostselmash over op een vierdaagse werkweek, waarbij ook 2.000 van de 10.000 medewerkers werden ontslagen. De output aan tractoren en combines lag in het voorjaar driemaal lager dan een jaar eerder. In Yaroslavl trof een vergelijkbare maatregel de fabrieken Avtodizel en YAZDA, beide actief in dieselmotorentechnologie. De wijziging geldt voorlopig tot eind december. Ook de producent van landbouwmachines Traktor in Chelyabinsk kondigde bezuinigingen aan.
Structurele neergang zichtbaar in sleutelindicatoren
Volgens cijfers van Avtostat daalden de autoverkopen in Rusland in de eerste helft van 2025 met 26,3%, waarbij het merk Lada 25% verloor ten opzichte van vorig jaar. Ondanks overheidsverklaringen over economische groei, dalen de reële inkomens en breekt het vertrouwen bij werknemers en industrie. De PMI-index voor de maakindustrie zakte in juni naar 47,5, het laagste niveau sinds het begin van de grootschalige invasie in Oekraïne. Zelfs overheidscontracten, eerder een vangnet voor strategische producenten, lijken onvoldoende om het tij te keren.
Onvrede groeit naarmate winsten ongelijk verdeeld blijven
Terwijl arbeiders te maken krijgen met loonverlies en onzekerheid, groeide het persoonlijk vermogen van miljardairs als Alekperov, Deripaska en Mordashov afgelopen jaar met miljarden. De kloof tussen top en basis verdiept zich zichtbaar. Critici trekken parallellen met de jaren ’90, waarin verkorte werkweken vaak een voorbode waren van massaal banenverlies.
