De hoge koffieprijs blijft een pijnpunt. Gisteren berichtte het FD dat het moederbedrijf van Douwe Egberts, JDE Peet’s, z’n prijzen voor de tweede keer gaat verhogen. De fabrikant is nog in gesprek met supermarkten die de koffie inkopen, maar als de prijsstijging van 15 tot 25 procent doorgaat, betekent dat een pak koffie weer duurder wordt.
Hoeveel kost koffie nu?
Dat hangt ervan af. Allereerst verschilt de prijs van een A-merk natuurlijk met het huismerk van een supermarkt. Zo betaal je voor het huismerk van Albert Heijn zo’n 16 euro per kilo. Dat bedrag betaal je ook ongeveer voor het huismerk van PLUS, Jumbo rekent 13 euro voor een kilo huismerkkoffie. Een kilozak koffiebonen van Douwe Egberts kost bijna 22 euro. Fairtrade en biologische koffie kosten gemiddeld een paar euro meer per kilo.
Op de wereldwijde inkoopmarkt kost een kilo arabicabonen, de populairste koffiesoort ter wereld, ongeveer 6 dollar 70. Met de huidige wisselkoers is dat omgerekend bijna 6 euro.
De koffieprijs daalt, waarom stijgt de prijs in de supermarkt dan?
De koffiemarkt heeft te maken met een aantal vertragingen. De grafiek van de inkoopprijs hierboven gaat over een dagprijs, maar fabrikanten kopen niet elke dag los bonen in.
Zij maken afspraken over een bepaalde prijs en die contracten lopen tussen de 3 en 12 maanden, zegt Sebastiaan Schreijen, econoom bij RaboResearch. “Dat contract voor de producent loopt op een bepaald moment af en als de prijs dan hoger is, zijn ze voor het nieuwe contract meer kwijt.” Als inkoopprijzen stijgen, voelt de consument dat pas maanden later. Voor prijsdalingen geldt hetzelfde, ook dat merkt de klant pas na een paar maanden.
De vertraging wordt ook veroorzaakt door de onderhandelingen tussen producenten en supermarkten. Het duurt soms maanden voor ze het eens worden over een prijs. Schreijen schreef in een analyse begin dit jaar al dat de prijsstijging voor koffie nog wel even door zou kunnen zetten, tot gemiddeld 20 euro per kilo. Dat is voor sommige merken al het geval.
Koffie is uiteindelijk één van de goedkoopste dranken, op water en thee na. Sebastiaan Schreijen, RaboResearch
Maar koffie wás toch al duurder geworden?
Klopt, eerder dit jaar kwam JDE Peet’s na lange onderhandelingen met de supermarkten al met een verhoging van tientallen procenten. Volgens de fabrikant zijn deze prijsstijgingen het gevolg van tegenvallende oogsten, onder meer in Brazilië en Vietnam.
De brancheorganisatie van koffie en thee in Nederland ziet nog meer redenen voor de prijsstijging: “Ook verhoogde productiekosten, bijvoorbeeld van transport en landbouwbenodigdheden, worden doorberekend in de prijs van koffie. Parallel hieraan blijft de vraag naar koffie wereldwijd groeien, vooral in opkomende markten zoals China en India. Deze verhoogde vraag zet extra druk op de toch al beperkte voorraden, wat de prijzen verder opdrijft.”
Fabrikant JDE Peet’s maakte afgelopen jaar flinke winst dankzij de duurdere koffie.
ING-sectoreconoom Thijs Geijer zegt dat de prijsstijging van dit voorjaar nog niet volledig is doorberekend aan de consument. Supermarkten hebben volgens hem een deel van de gestegen prijzen voor eigen rekening genomen.
In dit koffiehuis in Delft blijven ze koffie drinken, hoe duur een bakkie ook wordt:
In Delft blijven ze koffie drinken, hoe duur een bakkie ook wordt
Komt mijn dagelijkse kopje koffie in gevaar?
Er komt voorlopig geen einde aan de grote vraag naar koffie wereldwijd. Door die grote vraag zal het verbouwen van de plant voor veel boeren interessant blijven, ondanks de problemen die door klimaatverandering worden veroorzaakt (droogte, extreme regen), zegt ING-econoom Geijer. “Om de kosten te drukken, kun je minder koffie gaan drinken, of overstappen van een A-merk op een huismerk.”
Uit een kilo filterkoffie kun je volgens Geijer zo’n 143 kopjes zwarte koffie halen. Omgerekend gaat het dan per kopje globaal om 9 tot 15 cent. In de horeca betaal je natuurlijk meer. In dat geval betaalt de klant ook voor de huur van een pand en de gestegen personeelskosten.
Rabobank-econoom Schreijen: “Uiteindelijk is koffie een van de goedkoopste dranken, op water en thee na. Sappen, frisdranken en bier zijn veel duurder.”
Wordt koffie in de supermarkt ooit weer goedkoper?
De sterkste stijging is nu waarschijnlijk wel voorbij, maar zowel Schreijen als Geijer verwacht niet dat de prijs van koffie snel of veel gaat zakken. Volgens Geijer zullen mensen gewend raken aan de hogere prijs.
Toch zullen prijsverlagingen (tijdelijke kortingen en aanbiedingen) blijven bestaan. En als klanten op grote schaal overstappen naar het huismerk, kan dat ertoe leiden dat A-merken de adviesprijs voor hun koffie verlagen.
