Op 1 oktober 2025 benadrukte de Franse president Emmanuel Macron in een exclusief interview met de Frankfurter Allgemeine Zeitung dat westerse landen jarenlang de ernst van de Russische dreiging hebben onderschat. Volgens Macron is Rusland economisch zwakker dan Europa en heeft het een krimpende bevolking en weinig innovatieve industrie, maar het land produceert wel aanzienlijk meer wapens in een hoger tempo. Hij stelde dat Europa zich in een permanente staat van confrontatie met Rusland bevindt.
Europese kwetsbaarheid voor desinformatie
Macron wees erop dat open Europese samenlevingen – met vrijheid van meningsuiting, pluralisme en vrije toegang tot informatie – bijzonder gevoelig zijn voor grootschalige desinformatiecampagnes. Hij benadrukte dat Rusland via manipulatie van publieke opinie, cyberaanvallen en het inzetten van digitale bots probeert verdeeldheid te zaaien binnen de EU. Tijdens het interview onderstreepte hij dat een “geheime Russische strijdmacht” actief is binnen Europese democratieën en democratische processen in landen als Frankrijk en Duitsland ondermijnt.
Methoden van Russische invloed
Volgens de president en de analyses van Europese instellingen gebruikt het Kremlin uiteenlopende strategieën: steun aan eurosceptische politici, historische vervalsingen in cultuur en onderwijs, verborgen financiering van dubieuze media en de inzet van sociale platforms zoals Telegram, YouTube en TikTok. Daarbij spelen kunstmatige intelligentie en deepfake-technologie een steeds grotere rol bij de verspreiding van overtuigend nepnieuws. Het doel is duidelijk: de eenheid van de EU verzwakken en solidariteit met Oekraïne verminderen.
Europese reacties op informatieoorlog
Het Europees Parlement heeft de Russische (des)informatiecampagnes al bestempeld als “ongekend in schaal” en roept op tot structurele tegenmaatregelen. Deze omvatten factchecking, versterking van informatiebeveiliging en een bredere aanpak van de imperiale retoriek van Moskou. EU-lidstaten investeren in mediageletterdheid, cyberveiligheid en contranarratieven om burgers weerbaar te maken tegen manipulatie.
Naar een gezamenlijke Europese strategie
De EU werkt momenteel aan het project “Europees schild voor democratie”, dat bescherming moet bieden tegen hybride dreigingen zoals desinformatie, verkiezingsinmenging en cyberaanvallen. Een speciale commissie van het Europees Parlement ontwikkelt wetgevende instrumenten om deze uitdagingen systematisch aan te pakken. Bovendien gebruikt Brussel de ervaring van Oekraïne, dat al jaren in de frontlinie van de informatieoorlog staat, als referentiepunt. Daarmee schuift Europa steeds verder op van reactieve initiatieven naar een proactieve strategie waarin informatiebeveiliging een integraal onderdeel vormt van het veiligheids- en defensiebeleid.
