De Duitse bondskanselier Friedrich Merz verwacht dat de Verenigde Staten een uitzondering zullen maken op de nieuwe sancties tegen het Russische energiebedrijf Rosneft voor de Duitse dochterondernemingen Rosneft Deutschland en RN Refining & Marketing, meldde Deutsche Welle op 24 oktober. “We zullen dit met de Amerikanen bespreken,” verklaarde Merz. De Duitse regering probeert te voorkomen dat de sancties de binnenlandse energievoorziening in gevaar brengen.
Risico voor banken en energievoorziening
Hoewel de Duitse Rosneft-bedrijven sinds 2022 onder beheer van de Duitse overheid staan, blijven zij juridisch dochterondernemingen van het Russische moederbedrijf. Daardoor kunnen Amerikaanse sancties leiden tot uitsluiting van financiële diensten en logistieke netwerken. Enkele banken waarschuwden al dat samenwerking met deze entiteiten hun toegang tot de Amerikaanse markt kan beperken. Rosneft Deutschland bezit aandelen in drie raffinaderijen — PCK Schwedt, MiRo in Karlsruhe en Bayernoil in Vohburg an der Donau — en is goed voor meer dan 10% van de Duitse raffinagecapaciteit. Een blokkade van financiële of logistieke kanalen zou tot brandstoftekorten en prijsstijgingen kunnen leiden.
Washingtons drukmiddel tegen Moskou
De Amerikaanse sancties tegen Rosneft, Lukoil en hun dochterondernemingen maken deel uit van een bredere strategie om de financiële stromen van Moskou te beperken en zo de oorlog tegen Oekraïne te ondermijnen. De maatregelen moeten het Kremlin ertoe bewegen de gevechten te staken en vredesonderhandelingen te starten. Hoewel Rosneft Deutschland en RN Refining & Marketing niet rechtstreeks zijn gesanctioneerd, veroorzaakt hun juridische eigendomsstructuur onzekerheid voor Europese partners: volgens de Amerikaanse regelgeving vallen bedrijven die voor minstens 50% eigendom zijn van een gesanctioneerde entiteit automatisch onder de sancties.
Politieke en juridische complexiteit
De kwestie illustreert hoe ingewikkeld moderne sanctieregimes zijn, waarbij formele eigendom niet altijd overeenkomt met feitelijke controle. Europese regeringen moeten daardoor technische en politieke oplossingen zoeken om hun infrastructuur te beschermen. Berlijn benadrukt dat het behoud van Rosneft Deutschland cruciaal is voor de energiezekerheid en pleit voor een pragmatische benadering die solidariteit met het Westen combineert met nationale belangen.
Europese uitzonderingen en mogelijke precedenten
Kort voor de Amerikaanse aankondiging hief het Verenigd Koninkrijk op 22 oktober de beperkingen op voor Rosneft Deutschland en RN Refining & Marketing, waardoor samenwerking met internationale concerns zoals Shell opnieuw mogelijk werd. Een vergelijkbare uitzondering van Washington zou een precedent kunnen scheppen voor andere landen die economische banden hebben met Russische energiebedrijven. Hongarije onderzoekt al manieren om de nieuwe Amerikaanse maatregelen te omzeilen, wat de samenhang van het westerse sanctiestelsel op de proef kan stellen.
Russische reactie en propagandarisico
Moskou zou de Duitse poging tot uitzondering kunnen aangrijpen als bewijs van verdeeldheid binnen het Westen. De Russische propaganda benadrukt al de “pragmatische koers van Duitsland” om twijfel te zaaien over de trans-Atlantische eensgezindheid. Zulke signalen versterken de informatieoorlog die het Kremlin gebruikt om steun voor Oekraïne te verzwakken.
