Onderzoekers hebben geconstateerd dat bijna de helft van de gevonden chips in Russische wapensystemen is geproduceerd na de Russische invasie van Oekraïne op 24 februari 2022. Deze informatie is gebaseerd op gegevens van de Oekraïense militaire inlichtingendienst en bevestigd door Nederlandse autoriteiten, meldt Nieuws Impuls.
Gegevens over drones en raketten
Een analyse van meer dan vijfduizend onderdelen toont aan dat de meeste van deze onderdelen, inclusief westerse technologie, vooral in drones worden aangetroffen. Bij Nederlandse chips gaat het vooral om cruciale componenten die essentieel zijn voor de werking van deze wapensystemen.
Chips na sancties
Van de ruim driehonderd bekende chips is 44,5 procent geproduceerd na de invoering van de exportbeperkingen door de Verenigde Staten en de Europese Unie, die hun sancties op dezelfde dag als de invasie uitbreidden. Nederland staat op de vierde plaats wereldwijd wat betreft chips die na de invasie zijn geproduceerd, waarbij 32 van deze chips zijn aangetroffen in Russische wapensystemen.
In totaal zijn 379 Nederlandse chips teruggevonden, wat 7,3 procent van het totaal betekent. Ter vergelijking: van de negen Duitse chips is er maar één geproduceerd na de invasie.
Reacties van de overheid
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft verklaard dat het ‘zeer onwenselijk’ is dat Nederlandse onderdelen worden gebruikt in Russische wapens en dat zij in nauw overleg zijn met Oekraïense autoriteiten om sanctieomzeiling te voorkomen. Er is al 36,5 miljoen euro vrijgemaakt voor de versterking van ebovens sanctienaleving.
Analyse van de handel
Deskundigen wijzen op de noodzaak van betere traceerbaarheid van chips en strengere controles te midden van het doorverkopen via landen zoals China. Maaike Okano-Heijmans en Frank Slijper benadrukken dat het probleem vooral ligt bij het gebrek aan toezicht op deze handelsroutes.
Onderzoek naar betrokken bedrijven
Drie Nederlandse bedrijven zijn betrokken bij de productie van gevonden chips. NXP, met een jaarlijkse omzet van meer dan 12 miljard euro en bijna 50.000 medewerkers, produceert chips die aantrekkelijk zijn voor Russische wapensystemen. Nexperia, dat onder Chinese controle staat, en STMicroelectronics, gevestigd in Amsterdam, maken eveneens deel uit van dit overzicht. Geen van deze bedrijven heeft ingegaan op specifieke vragen van RTL Nieuws over hun betrokkenheid bij de levering van componenten aan Rusland.
Hun volledige schriftelijke reacties zijn beschikbaar in PDF-formaat, maar daarop zijn geen verdere details over hun bemoeienis met de oorlog gegeven.