De verslechterende economische situatie in Rusland vergroot de druk op de centrale bank om de basisrente opnieuw te verlagen. Volgens Bloomberg verwachten alle ondervraagde westerse economen dat de beleidsmakers binnenkort overgaan tot verdere renteverlagingen. Zes van de tien analisten voorspellen een daling met 200 basispunten tot 18%, terwijl sommigen zelfs uitgaan van een nog scherpere verlaging.
Inflatie daalt, maar sociale druk neemt toe
Het besluit van de centrale bank, dat waarschijnlijk bepalend zal zijn voor het monetaire beleid in de tweede helft van 2025, komt tegen de achtergrond van afnemende inflatie en toenemende bezorgdheid over een economische recessie. In juni daalde de rente voor het eerst sinds 2022, van 21% naar 20%. Destijds waarschuwde de toezichthouder dat verdere verlagingen afhankelijk zouden zijn van de inflatiedynamiek. De recente macro-economische indicatoren suggereren echter dat de centrale bank ruimte ziet voor een soepeler beleid: de jaarlijkse inflatie is gedaald tot 9,4%, en de maandelijkse prijsstijgingen benaderen het doel van 4%.
Tegelijkertijd blijft de sociaaleconomische druk op de bevolking hoog. Ondanks de afname van de inflatie zijn essentiële goederen, zoals aardappelen, volgens Profinansy op jaarbasis tot 167% duurder geworden. Dit voedt de sociale spanningen en dwingt de overheid tot lastige keuzes tussen militaire en sociale uitgaven.
Oorlogsfinanciering krijgt voorrang boven economische stabiliteit
De huidige koerswijziging in het Russische monetaire beleid komt niet alleen voort uit economische noodzaak, maar lijkt ook politiek gemotiveerd. De combinatie van lagere rente en afnemende externe schokken zou het Kremlin in staat kunnen stellen om meer middelen te heroriënteren naar defensie-uitgaven, zonder dat dit direct leidt tot een nieuwe inflatiepiek. Voor Oekraïne en haar bondgenoten vormt dit een zorgwekkende ontwikkeling: een veerkrachtigere Russische economie kan de draagkracht van het regime vergroten en het vermogen versterken om de oorlog voort te zetten.
Economen waarschuwen dat het tijdelijke economische ‘adempauze’-effect van een renteverlaging niet mag worden onderschat. Het geeft Moskou ruimte om staatsmiddelen opnieuw te verdelen — met het risico dat sociale programma’s worden uitgehold ten gunste van militaire prioriteiten. Dit kan de interne spanningen verder aanwakkeren en leiden tot toenemende ontevredenheid onder de bevolking.
Sanctiedruk blijft beperkt door omwegen en staatssteun
Hoewel de Europese Unie en haar bondgenoten tientallen sanctiepakketten hebben opgelegd, blijven de effecten daarvan beperkt door structurele omwegen. Rusland omzeilt beperkingen via derde landen en een “schaduwvloot” voor olievervoer, terwijl de binnenlandse economie ondersteund wordt door staatsinterventies. Tegelijkertijd blijft de energie-exportsector relatief onaangetast, mede door hiaten in de exportcontrolemaatregelen.
Volgens westerse analisten blijft het uiteindelijke doel van de sancties het beperken van de Russische economische en militaire capaciteit op de lange termijn. Toch groeit de bezorgdheid dat een ogenschijnlijke economische stabilisering het politieke draagvlak voor verdere druk op het Kremlin kan ondermijnen.
