Winkels in historische stadscentra zijn drukbezocht, maar de etages erboven blijven grotendeels leeg. Dit probleem wordt steeds dringender, vooral gezien de huidige woningnood, meldt Nieuws Impuls.
Enorme potentie
Janny Alberts van vastgoedbedrijf NV Zeedijk wijst op de onverklaarbaarheid van het leegstand fenomeen op zulke prominente locaties. “Winkeliers zijn meestal niet geïnteresseerd in woningen boven hun winkels, omdat bewoners via de winkel naar de trap moeten,” zegt ze.
Veel trappen naar de eerste verdieping zijn zelfs verwijderd om meer winkelruimte op de begane grond te creëren. Dit leidt tot tientallen jaren lege bovenverdiepingen. Onderzoeksbureau Stec heeft berekend dat er potentieel ruimte is voor 50.000 tot 70.000 appartementen boven winkels als eigenaren hier actief iets mee doen.
Complexe verbouwing
Het proces om woningen boven winkels te realiseren is echter niet eenvoudig. Voor NV Zeedijk duurt het jaren om veertien appartementen te creëren aan de Oude Brugsteeg in Amsterdam. “Het is net een puzzel,” legt Alberts uit. Het creëren van toegang tot de woningen vereist technische aanpassingen en goedkeuring van de gemeente, vaak omdat het om monumentale panden gaat.
Daarnaast moeten nieuwe appartementen voldoen aan eisen zoals voldoende lichtinval en het aanbieden van parkeerplaatsen, wat meestal niet mogelijk is in winkelstraten.
Alberts zegt: “We gaan nu één klein winkeltje opofferen om een trap en lift te bouwen, zodat we vier woningen kunnen realiseren in de omliggende panden.” Dit vereist echter aanzienlijke investeringen.
Subsidie
Om eigenaars te stimuleren om woningen te creëren, bieden veel gemeenten zoals Delft en Haarlem subsidies of andere steunmaatregelen aan. In Haarlem zijn in vijf jaar tijd ongeveer 200 appartementen boven winkels gerealiseerd dankzij een subsidie van 1 miljoen euro.
In Den Haag zijn recentelijk ook nieuwe appartementen toegevoegd in winkelcentrum De Passage. In Deventer worden twee winkelpanden samengevoegd voor de bouw van tien appartementen op de bovenverdiepingen.
Amsterdam heeft zelfs een speciale ambtenaar aangesteld om eigenaren van winkelpanden te informeren over de mogelijkheden om woningen te bouwen.
Deskundigen van ING pleiten ervoor dat gemeenten minder streng moeten zijn bij het bouwen van woningen boven winkels, door bijvoorbeeld de parkeereisen te versoepelen en het splitsen van panden te vergemakkelijken, aldus een recent rapport.
