De Zweedse minister van Defensie, Pål Jonson, heeft op 19 oktober 2025 in een interview met RND benadrukt dat de toename van hybride operaties door Rusland een resolute reactie van Europese landen vereist. Volgens Jonson moeten staten zich zowel mentaal als militair voorbereiden op de mogelijkheid van oorlog om vrede te behouden. “Er is een verandering van mentaliteit nodig: we moeten in een oorlogsstemming komen om krachtig te kunnen afschrikken, verdedigen en de vrede te bewaren,” aldus de minister.
Escalatie van Russische hybride operaties
Jonson wees op recente incidenten met drones en vliegtuigen die het NAVO-luchtruim binnendrongen, wat laat zien dat Rusland bereid is politieke en militaire risico’s te nemen. Volgens hem moeten Europese landen tegenmaatregelen nemen en indien nodig militaire stappen ondernemen tegen de Russische escalatie, of het nu gaat om hybride operaties of schendingen van het luchtruim. Hij benadrukte dat provocaties altijd een antwoord moeten krijgen.
Binnenlandse steun en defensie-inspanningen
Volgens Jonson steunt 90% van de Zweedse bevolking een verhoging van de defensie-uitgaven en het handhaven of uitbreiden van hulp aan Oekraïne. “De nabijheid van Rusland heeft ons geleerd dat vrede geen vanzelfsprekendheid is; vrede is iets dat we dagelijks moeten beschermen,” zei hij.
Versterking van Europese samenwerking en sancties
De minister riep Europese bondgenoten op om militaire leveringen aan Oekraïne op te voeren en sancties tegen Rusland te versterken. Daarbij ligt de focus op beperkingen in de energiesector en het zogenaamde “schaduwvloot”-netwerk, evenals het gebruik van bevroren Russische activa voor investeringen in de Oekraïense defensie. Jonson benadrukte dat alleen zo Poetin duidelijk zal maken dat deze oorlog zijn eigen macht bedreigt en niet gewonnen kan worden.
Strategische betekenis voor Europa
De uitspraken van Jonson weerspiegelen het besef in Europa dat Rusland al een hybride oorlog tegen het Westen voert, met instrumenten variërend van cyberaanvallen en desinformatie tot luchtruimschendingen en energie-chantage. Voor Zweden, recentelijk toegetreden tot de NAVO, is dit een signaal dat de frontlijn niet alleen door Oekraïne of de Zwarte Zee loopt, maar ook binnen het Westen zelf.
Actieve verdediging en Europese resolutie
Zweden demonstreert een snelle aanpassing aan de nieuwe veiligheidsrealiteit en een bereidheid om in militaire termen te denken. Het idee van een “oorlogsstemming” is niet gericht op offensieve acties, maar op een mobilisatiestatus – psychologisch en structureel. Europese steun aan Oekraïne wordt gezien als een investering in de eigen veiligheid en als een manier om te laten zien dat elke agressie een collectieve reactie uitlokt.
Russische dreigingen en incidenten in de regio
In 2025 nam Zweden een scherpe stijging waar van GPS-verstoringen boven de Oostzee, afkomstig uit Rusland, wat een bedreiging vormt voor civiele luchtvaart en scheepvaart. In september werden boven het archipel van Karlskrona, waar de hoofdmarinebasis is gevestigd, twee onbekende drones waargenomen. Dergelijke incidenten in Zweden, Denemarken en Noorwegen versnellen investeringen in anti-dronecapaciteiten en Europese projecten zoals de “drone-muur”.
Zweden zet hiermee een voorbeeld van Europese resolutie neer: vrede kan alleen worden behouden door voorbereid te zijn op oorlog, zowel technisch, politiek als moreel.
