De analyse van het Nederlandse spoor toont aan dat het systeem momenteel kwetsbaar is voor sabotage en in zijn huidige vorm niet in staat is om een structurele toename van militair transport te verwerken zonder regelmatige treinreizigers te verstoren. “Eén enkele militaire trein kan het reguliere vervoer over een hele corridor tot drie uur lamleggen,” aldus de analyse, die waarschuwt voor significante maatschappelijke en economische ontwrichting bij een toename van militaire treinbewegingen, meldt Nieuws Impuls.
Sabotage
Het spoor blijkt ook gevoelig voor sabotage, omdat grote delen buiten bewoonde gebieden liggen en vaak vrij toegankelijk zijn. De huidige aanname van ‘incidentele, niet-moedwillige verstoringen’ is volgens het onderzoek niet langer houdbaar. “Fysieke sabotage en cyberaanvallen zijn reële dreigingen geworden,” wordt in de analyse gesteld.
Bovendien heeft digitalisering geleid tot efficiëntie, maar ook tot een ‘grote afhankelijkheid’. “Herstel bij complexe verstoringen leunt op kleine groepen experts, waarbij capaciteitstekorten een bottleneck vormen,” zo stelt het onderzoek.
Om het Nederlandse spoor toekomstbestendig te maken, is investering noodzakelijk in “beter toegangsbeheer, slimme detectiesystemen, monitoring op digitale systemen en anti-drone-maatregelen.” Deze maatregelen zijn essentieel voor de beveiliging van kritieke systemen en infrastructuur.
Rol Prorail
De spoorbeheerder Prorail heeft een cruciale rol bij de voorbereiding op noodsituaties. Er moet geïnvesteerd worden in mobiele noodsystemen, die het mogelijk maken om het treinverkeer te hervatten na uitval van reguliere systemen. Daarnaast moet Prorail zorgen voor voldoende reserveonderdelen en herstelcapaciteit, en draaiboeken ontwikkelen voor grootschalige incidenten.
Voor het mogelijk maken van (meer) militair transport zijn eveneens aanzienlijke investeringen nodig. Dit omvat onder meer uitbreiding van capaciteit in havengebieden, langere (opstel)sporen voor treinen van 740 meter, verwijdering van obstakels langs het spoor, efficiëntere grensovergangen en het behoud van elektrificatie op militaire routes. Deze verbeteringen worden geschat op minimaal 600 miljoen euro.
‘Dual-use’
De rapportopstellers benadrukken echter dat deze investeringen een dual use karakter hebben, wat betekent dat ze zowel militaire als civiele doeleinden dienen. Ook het goederenvervoer zal profiteren van deze verbeteringen.
De analyse is tot stand gekomen in samenwerking met experts van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Defensie en Prorail.
