Redactie
In het eerste verkiezingsdebat tussen de Amerikaanse presidentskandidaten Kamala Harris en Donald Trump spatte het vuur ervan af, maar een echt knock-outmoment bleef uit. In tegenstelling tot president Joe Biden lukte het Harris wel Trump van zijn stuk te brengen.
Het debat tussen Harris en Trump in de nacht van dinsdag op woensdag begon al opvallend. Bij opkomst stapte Harris richting Trump om hem de hand te schudden en zichzelf voor te stellen. Hoewel ze elkaars naam al vaak in de mond hebben genomen, hadden de twee presidentskandidaten elkaar nog nooit in het echt ontmoet. De begroeting viel op omdat kandidaten elkaar niet meer de hand hebben geschud sinds het eerste debat tussen Hillary Clinton en Trump in 2016.
Er hing veel af van het eerste debat tussen de twee. Peilingen lieten zien dat een kwart van de mensen die waarschijnlijk op de 59-jarige Harris willen stemmen, vindt dat ze niet genoeg over haar weten. Het debat was voor veel Amerikanen de eerste kennismaking met de Democraat, die sinds haar nominatie nog maar één interview heeft gegeven.
Voor Trump was het debat een kans om de gematigde kiezer over te halen. Die groep is niet zo enthousiast over hem als zijn hondstrouwe achterban.
Trump komt boos en geïrriteerd over
Of de 78-jarige Trump die gematigde kiezer heeft overgehaald, moet nog blijken. De oud-president kwam niet goed uit de verf tijdens het debat. Harris nam duidelijk een aanvallende rol aan en deed iets meer dan negentig minuten flink haar best om Trump op de kast te jagen.
De vicepresident wist verschillende onderwerpen aan te snijden die de Republikein leken te irriteren. Zo begon ze over zijn campagnebijeenkomsten waarbij “mensen vroeg weggaan vanwege verveling en vermoeidheid”. Ook noemde ze de verschillende rechtszaken die tegen hem lopen en de vraag of hij wel geschikt zou zijn voor het presidentschap.
Maar niet alleen Harris’ opmerkingen zorgden ervoor dat Trump geïrriteerd en boos overkwam op de kijker. Bij verschillende onderwerpen maakte Trump zich schuldig aan valse beweringen. Toen de moderatoren hem daarop aanspraken, was hij daar niet erg van gediend.
Het viel op dat Trump harder ging roepen, iets waarvan zijn campagneteam hoopte dat hij dat niet zou doen. Trumps agressieve voorkomen tijdens debatten is niet populair bij bijvoorbeeld gematigde kiezers.
Trump kon Harris niet op dezelfde manier aanvallen
Het debat lijkt een positieve invloed te hebben op de campagne van Harris. De voormalige openbaar aanklager was over het algemeen in staat haar boodschap duidelijk en helder over te brengen. Dat was een groot contrast met de bozige Trump, die bij sommige onderwerpen van de hak op de tak sprong. Daarnaast viel het op dat Harris zich bewust tot de Amerikaanse kijker richtte. Tijdens het debat sprak ze het publiek meerdere keren aan.
Hoewel haar microfoon uitstond terwijl Trump sprak, kreeg Harris het toch voor elkaar haar mening over zijn uitlatingen over te brengen aan de kijker. Zoals verwacht maakte Harris daarvoor gebruik van haar gezichtsuitdrukkingen. Ze schudde haar hoofd, keek geamuseerd als Trump bepaalde beweringen deed en lachte daar soms zelfs om. Het viel ook op dat ze Trump aankeek als hij sprak of wanneer ze tegen hem sprak. Trump keek vooral naar de moderatoren van het debat.
Het lukte Trump niet echt Harris op dezelfde manier aan te vallen. Hoewel hij meerdere keren benoemde dat de regering van Biden en Harris verantwoordelijk is voor problemen in het land als inflatie en immigratie, brak hij daarmee niet echt door.
Een van Harris’ zwakke punten is dat ze wisselende standpunten heeft gehad op verschillende onderwerpen. Daaronder is fracking, een vorm van het winnen van schaliegas die slechte invloed heeft op het klimaat. Hoewel de moderatoren haar daarnaar vroegen, kwam er geen duidelijk antwoord. De moderatoren vroegen niet verder, maar ook Trump deed dat niet. Een gemiste kans, zeggen Amerikaanse analisten die het debat bekeken.
Echt knock-outmoment bleef uit
Verder botsten de kandidaten zoals verwacht op onderwerpen als immigratie, buitenlands beleid en de economie. Ook op het gebied van abortus, een van Harris’ stokpaardjes, ging het er heftig aan toe. Hun plannen voor beleid lieten ze grotendeels onbesproken.
Ondanks de steken over en weer was er geen sprake van een knock-outmoment dat het debat en daarmee de campagne fundamenteel veranderde. Het voordeel lijkt nu bij Harris te liggen, maar dat moet de komende dagen blijken.
Presidentiële debatten veranderen niet per se de mening van kiezers, maar kunnen wel de dynamiek van een verkiezing veranderen. Zo was het eerste debat tussen Biden en Trump enorm bepalend voor de zittende president. Na zijn slechte prestatie in het debat besloot hij na enige druk uit zijn partij toch op te stappen.
Het moet nog maar blijken hoeveel invloed dit debat heeft op de zwevende en gematigde kiezers die nog niet weten wat ze gaan stemmen op 5 november. Misschien volgt er nog een tweede kans voor beide kandidaten om die groepen over te halen. Hoewel dit in eerste instantie het enige debat tussen Harris en Trump lijkt te zijn, willen de Democraten toch een tweede debat. Of het Republikeinse team daar ook zin in heeft, is nog niet bekend.
